گروه اقتصاد بین‌الملل، شادی آذری: همزمان با فرا رسیدن ماه پایانی سال 2015 گمانه‌زنی‌ها از وضعیت صنایع مختلف جهان در سال پیش‌روی میلادی به اوج خود رسیده است. در این میان نشریه اکونومیست به عنوان منبعی که در سال‌های اخیر صحت پیش‌بینی‌هایش تا حدود زیادی به اثبات رسیده، آمار و اعداد مربوط به صنایع مختلف جهان و روندهایی را که در سال آینده شاهد خواهیم بود، پیش‌بینی کرده است. ابتدا به 10 روند اصلی صنایع جهان که اکونومیست برای سال 2016 پیش‌بینی کرده است، می‌پردازیم:

1) افزایش نرخ بهره آمریکا موجب رونق صنعت بانکداری آمریکا خواهد شد و نرخ دلار چنان تقویت خواهد شد که نرخ مبادله دلار در برابر هر یورو به طور میانگین به 10/ 1 خواهد رسید. این برای صادرکنندگان آمریکایی خبر خوبی نخواهد بود.

2) در ماه آوریل حمل و نقل و مبادلات تجاری از طریق کانال پاناما افزایش خواهد یافت اما رشد تجارت جهانی در سال آینده میلادی تنها 3 درصد خواهد بود. این در حالی است که این رقم پیش از بحران مالی جهان 8 تا 9 درصد بود.

3) بازی‌های المپیک تابستانی برزیل، یک کارناوال از هزینه برای تبلیغات به راه خواهد انداخت و بازار تبلیغات برزیل که بزرگ‌ترین بازار تبلیغات در آمریکای لاتین است تا 11 درصد رشد را تجربه خواهد کرد.

4) صنعت بزرگ داروی جهان از طول عمر انسان‌ها نفع خواهد برد. میانگین طول عمر افراد جهان در سال 2016 به 7/ 72 سال خواهد رسید و این رقم حتی در آفریقای جنوبی که با بیماری ایدز دست و پنجه نرم می‌کند به 2/ 57 سال افزایش خواهد یافت.

5) آلمان چهارمین انقلاب صنعتی خود را که به پیشرفت دستگاه‌های خودکار و فناوری داده‌ها مربوط است، بیش از پیش به جلو خواهد راند. نتیجه آنکه روبات‌ها و سایر دستگاه‌های پیشرفته، میزان بهره‌وری در این کشور را تا 30 درصد افزایش خواهند داد.

6) ایران، با رهایی از تحریم‌ها نیم میلیون بشکه بر تولید نفت جهان خواهد افزود. سرمایه‌گذاران سراسر جهان از حوزه‌های مختلف از خودرو گرفته تا هتلداری، گرد ایران حلقه خواهند زد.

7) هندوستان نخواهد توانست جای چین را بگیرد. دست کم در زمینه آمار خرده‌فروشی موفق به این کار نخواهد شد و همچنان آمار خرده‌فروشی آن در سطح یک‌سوم آمار خرده‌فروشی چین خواهد بود. در سال 2016، فروش بخش خرده‌فروشی چین به 3/ 3 تریلیون دلار خواهد رسید اما این رقم برای هندوستان تنها 1/ 1 تریلیون دلار خواهد بود. استخراج زغال‌سنگ هندوستان، این منبع ناپاک انرژی، تا 8 درصد رشد خواهد کرد در حالی‌که چین استخراج زغال‌سنگ خود را کاهش خواهد داد.

8) کسب و کارهای روسیه از فشار تحریم‌های جدید و قیمت 60 دلاری هر بشکه نفت در عذاب خواهند بود. آمار خرده‌فروشی این کشور نسبت‌به 2015 یک درصد کاهش خواهد یافت.

9) بر حجم عظیم وام‌های چین افزوده خواهد شد. رشد اعتبارات این کشور به 11 درصد خواهد رسید.

10) کاهش تقاضا برای کالاهای چینی، به اقتصاد استرالیا ضربه خواهد زد. همزمان با بهره‌برداری از کارخانه‌های بزرگ تولید گاز مایع طبیعی (ال‌ان جی) استرالیا، قیمت گاز مایع طبیعی به 40 درصد کمتر از بالاترین رکورد خود خواهد رسید و چین از میزان خرید گاز مایع خود از استرالیا خواهد کاست.

فلزات و معادن جهان در سال 2016

اکونومیست در ادامه پیش‌بینی‌های خود ارقام و اعداد مربوط به حوزه فلزات و معادن جهان را برای سال 2016 پیش‌بینی کرده است. این نشریه نوشته است که تقاضای چین همچنان بر بازار مواد خام جهان سایه خواهد افکند. سال‌ها بود که تقاضای چین، معدنکاران را به سمت سرمایه‌گذاری‌های کلان و استخراج ذخایری که به آسانی قابل دسترسی بودند، ترغیب می‌کرد. حالا که اقتصاد چین مسیر خود را از سرمایه‌گذاری بر زیرساخت‌ها تغییر می‌دهد و تقاضای سایر بازارهای نوظهور هم کاهش می‌یابد، شرکت گلنکور که یک تولیدکننده بزرگ مس است، از توصیه رئیس خود پیروی خواهد کرد: «تولید را کاهش دهید. می‌توان هر زمان دیگری هم حفاری را انجام داد.» این شرکت، تولید مس را که قیمت آن به شدت کاهش یافته است، ظرف 18 ماه تا 400 هزار تن کاهش خواهد داد.

سایر شرکت‌‌ها نیز همین اقدام را در دستور کار خود قرار خواهند داد. همه این اقدامات اما دیرتر از آن است که بتواند قیمت مواد خام را چندان افزایش دهد و این افزایش در سال 2016 بسیار ناچیز خواهد بود. از سوی دیگر، پروژه‌های تازه تکمیل شده افزایش عرضه فلزات عمده را تشدید خواهند کرد. قیمت مس یک درصد کاهش خواهد یافت. شاخص کل کالاهای صنعتی مرکز اطلاعات اکونومیست رشد ضعیف تنها 3/ 2 درصدی را برای سال آینده نشان می‌دهد. به رغم افت قیمت‌ها و کاهش تولید در بسیاری مناطق، عرضه جهانی فلز آلومینیوم همچنان افزایش خواهد یافت. پیش‌بینی می‌شود که قیمت‌های این فلز در سال 2016 تا 7 درصد کاهش یابد و به حدود سطح قیمت‌های سال 2015 برسد. با مداخله دولت اندونزی در بازار فلزات و ممنوعیت صادرات سنگ‌های قلع و نیکل، تولیدکنندگان داخلی به تولید با ارزش افزوده دست خواهند یافت و صادرکنندگان میانماری و فیلیپینی به بازار صادرات رخنه خواهند کرد. عرضه هر دوی این فلزات در سال 2016 افزایش خواهد یافت.

خرده‌فروشی جهان در سال 2016

اقتصاد اروپا در حال احیا است اما این احیا ضعیف است. همین توصیف را می‌توان برای مصرف‌کنندگان اتحادیه اروپا نیز به کار برد. آنها پس از سال‌ها رکود و احتیاط در سال 2016 به سوی فروشگاه‌ها هجوم نخواهند برد. حتی در انگلستان که مردمی نسبتا اهل خرید دارد، طی سال 2016 ریاضت و مصرف‌گرایی با هم در جدال خواهند بود تا جایی که خرده‌فروشی تنها 2 درصد رشد خواهد کرد. افزایش حداقل دستمزدها پول بیشتری را در جیب مصرف‌کنندگان خواهد گذاشت اما کاهش مشاغل کارکنان دولت برخی از آنها را از این پول محروم خواهد کرد. رشد خرده‌فروشی آمریکا همچون خمیردندان کهنه‌ای که به سختی از تیوب خود در می‌آید، تنها 2 درصد خواهد بود چون افزایش نرخ بهره موجب می‌شود به سطح مصرف فشار کاهشی وارد آید. حال و روز برندهایی که به جهان در حال توسعه به‌ویژه برزیل و روسیه چشم دارند، تاسف‌بار خواهد بود. فروشندگان زنجیره‌ای جهان در عوض تمرکز خود را به آسیا معطوف خواهند کرد. خرده‌فروشان به چین هجوم می‌برند چون چین کشوری است که انتظار می‌رود رشد خرده‌فروشی آن به 8 درصد بالغ شود. هم‌اکنون چین بیش از هر کشور دیگری از تجارت الکترونیک بهره می‌گیرد و حدود نیمی از آن از طریق گوشی‌های همراه انجام می‌شود. تجارت الکترونیک چین در سال 2016 رشدی 30 درصدی را تجربه خواهد کرد و ارزش آن از 5 تریلیون یوآن، معادل حدود 800 میلیارد دلار، متجاوز خواهد شد. همزمان با کند شدن رشد خرده‌فروشی چین، هندوستان رشد خرده‌فروشی خود را به 7‌درصد خواهد رساند. گرچه رقم مربوط به تجارت الکترونیک هندوستان کسری از تجارت الکترونیک چین خواهد بود، اما تعداد خریداران آنلاین هندی نسبت به سال 2014 سه برابر خواهد شد و در سال 2016 از 100 میلیون نفر خواهد گذشت.