به گزارش خودرونگاران به نقل از صمت ، خواب سنگین و استراحت مطلق نمایشگاه‌های خودرو سخن جدیدی نیست و گفتن از وضعیت بازار بارها در اخبار و گزارش‌ها منعکس شده است اما پرسش این است که چرا در طول به‌طور تقریبی ۲ سال، بازار خودرو دچار چنین مشکلی شده است؟ ریشه این مسئله را باید در کجا جست‌وجو کرد؟
حرکت صنایع و رونق اقتصادی بازار
کاظم محمدی‌نیکخواه، فعال بازار خودرو در پاسخ به این پرسش گفت: ریشه اصلی این رکود سنگین مربوط به بنیاد اقتصادی کشور است و به پیروی از آن خودرو و بازار آن نیز به‌عنوان بخشی از این اقتصاد، از رکود بی‌نصیب نمانده‌اند. وی عنوان کرد: شرایط اقتصادی جامعه نامساعد بوده و این رکود منحصر به بازار خودرو نیست بلکه بازارهای دیگر نظیر فرش، لوازم خانگی و... را نیز درگیر کرده است به طوری که به نظر می‌رسد بازار خودرو در مقایسه با بازارهای دیگر، از وضعیت بهتری برخوردار است. این فعال بازار تصریح کرد: فعالیت صنف‌های مرتبط با صنعت خودرو بر تحرک و پویایی این بازار تاثیر مستقیم و غیرمستقیم دارد از جمله صنعت ساختمان که اگر ساخت‌وساز رونقی دوباره بگیرد، به طور قطع بازار خودرو نیز تکان خواهد خورد و پیمانکار ضمن ساختمان‌سازی به تجهیز ماشین‌آلات مورد استفاده خود خواهد پرداخت. وی گفت: با وجود این احتمال که بعد از رفع تحریم‌ها مشکلات رفع خواهد شد، این اتفاق رخ نداد و حتی در بعضی بخش‌ها مشکلات بیشتر شد و اگر تورمی وجود ندارد به دلیل نبود تحرک در بازار است. محمدی‌نیکخواه در پاسخ به چرایی این مسئله ادامه داد: سازوکارهای اقتصادی بیمار است و این روند منجر به قفل شدن بازار شده و فعالیت اقتصادی به معنای واقعی و به میزانی که از کشوری نظیر ایران، انتظار می‌رود، انجام نمی‌شود. در حال حاضر شرایطی که امروز در بازار خودرو وجود دارد تا امروز تجربه نشده بود. این کارشناس بازار خودرو به بحث تعرفه‌ها و تسهیلات اشاره و اظهار کرد: افزایش تعرفه‌ها و کاهش موقتی بهره‌های بانکی بیشتر شبیه مسکن‌های آرام‌بخش است و درد را به‌طور موقت ساکت می‌کند اما درمان اساسی به شمار نمی‌رود.
انتظار در بازار خودرو
محمدی‌نیکخواه در ادامه در پاسخ به اینکه راهکار خروج بازار خودرو از این وضعیت چیست، گفت: نیاز است برنامه‌هایی برای تحرک تمام صنایع تدوین شود زیرا در این صورت چرخ‌های اقتصادی کشور به حرکت درمی‌آید. در وضعیت امروز همه صنایع از کمبود نقدینگی و سرمایه رنج می‌برند و به بانک‌ها بدهکار هستند که لازم است نقدینگی به تولیدکننده تزریق تا بازار دوباره زنده شود. این فعال بازار خودرو، درباره ورود خودروهای جدید به بازار و تاثیر آن روی بازار نیز اظهار کرد: این مسئله همچون ماهی در دریاست و باید بعد از صید درباره آن اظهارنظر کرد. به هر حال تمام خودروسازان علاقه‌مند به نوآوری و رونق بازار خود هستند و باید منتظر بود و در زمان خود اتفاق‌ها را رصد کرد.
تغییر ثبت سفارش و تامین قطعات
اما این بار جدا از شیوه‌های پیشین بررسی بازار و نحوه عرضه و تقاضای خودرو و همچنین نوسان قیمت‌های آن، از در دیگر وارد بازار خودرو شدیم. این روزها از وضعیت بازار خودروهای وارداتی و تغییرات اعمال شده در آن بارها یاد می‌شود. درباره جزییات دو مرحله‌ای شدن ثبت سفارش‌ها و تاثیر آن در بازار به سراغ نایب‌رییس انجمن واردکنندگان خودرو رفت و کوروش مرشدسلوک در پاسخ به این پرسش‌ها گفت: دومرحله‌ای شدن ثبت‌سفارش‌ها پیرو دستورالعمل وزیر صنعت، معدن و تجارت مبنی بر این است که ارائه گارانتی باید بین نمایندگی‌های واردکننده غیررسمی و نمایندگی‌های رسمی کشور به صورت قراردادی انجام شود و نمایندگی‌ها حق دارند پیش از ورود خودرو، کنترل‌های لازم را روی خودرو وارداتی داشته باشند و ضمن تضمین‌های لازم درباره گارانتی، به تامین قطعات آن بپردازند زیرا نشان خارجی کارخانه‌های متفاوتی دارند در نتیجه قطعات آنها نیز با یکدیگر متفاوت است. وی افزود: به هر حال برای اینکه نمایندگی‌های رسمی بتواند قطعات خودروهایی که گارانتی کرده‌اند را تامین کنند باید بدانند خودرو برای کدام کارخانه است تا قطعه موردنیاز آن برای مصرف‌کننده داخلی را تهیه کنند که این امر منجر به قانون دو مرحله‌ای سیستم ثبت سفارش شد. این کارشناس خودروهای وارداتی درباره این قانون جدید توضیح داد: امروز هر کدام از نمایندگی‌ها اجازه دریافت کد ۸ رقمی خود از سایت ثبت سفارش وزارت صنعت، معدن و تجارت را دارند اما این کد به گمرک ارسال نمی‌شود. زمانی که مشخصات خودرو کامل شد، شماره شاسی خودرو وارد سیستم می‌شود و در این زمان نمایندگی رسمی که قرار است پوشش گارانتی قطعات را داشته باشد این شاسی را رصد می‌کند تا خودرو موردنظر استانداردهای لازم برای پوشش گارانتی را دارد یا خیر. وی ادامه داد: بحث تامین قطعات آن نیز از همین مسیر پیگیری می‌شود و بعد از سپری کردن تمام این مراحل در نهایت تیک ارسال به گمرک زده و خودرو وارد کشور می‌شود.
مرشدسلوک ادامه داد: هنگامی که خودرو وارد کشور شد نمایندگی رسمی در جریان است که چه خودرویی با چه مشخصاتی وارد شده و در سایت کارخانه مادر که شماره شاسی زده می‌شود تمام مشخصات خودرو قابل مشاهده است. بنابراین اگر خودرو دستکاری شده و استانداردهای اولیه را نداشته باشد، مشخص خواهد شد.
کاهش سوءاستفاده از کارت بازرگانی
مرشدسلوک درباره تاثیر قانون در محدود و سوءاستفاده کردن از کارت‌های بازرگانی یک بار مصرف یا اجاره‌ای گفت: این قانون کمکی به این مسئله نمی‌کند و انجمن واردکنندگان خودرو برای رفع این مشکل ورود کرده و کنترل خود را افزایش داده است. در نتیجه درصد سوءاستفاده از این کارت‌ها بسیار کاهش یافته است. به گفته وی، بعد از اینکه انجمن واسط این مسئله شده و دستورالعمل آن را ابلاغ کرد، شرکت‌هایی که به این شکل در حال سوءاستفاده از فضا بودند از گردونه خارج شدند.
موضوع خودروهای لوکس
نایب‌رییس انجمن واردکنندگان خودرو درباره وضعیت تغییر قانون درباره خودروهای لوکس نیز گفت: این بحث چندین‌بار در شورای سیاست‌گذاری مطرح و جلساتی نیز در مرکز پژوهش‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت تشکیل شد که در این جلسات کارشناسان و نمایندگان خودرویی حضور داشتند و درباره این موضوع گفت‌وگو کردند. وی ادامه داد: در این جلسات مشترک توضیح داده شد که در هیچ جایی محدودیتی به شکل فعلی در واردات خودرو وجود ندارد و مبنای لوکس بودن کالا ارزش و قیمت آنهاست. در این‌باره گزارش کاملی تهیه شد تا در اختیار وزیر صنعت، معدن و تجارت قرار گیرد که در حال حاضر منتظر جواب وزارتخانه هستیم. مرشدسلوک در نهایت گفت: دو مرحله‌ای شدن ثبت سفارش در راستای حمایت از مصرف‌کننده است و به طور قطع به واردکنندگان نیز کمک می‌کند و مانع مشکلاتی می‌شود که ممکن است برای آنها در آینده پیش بیاید.
نوسان قیمتی بازار خودرو
اما تغییرات قیمتی بازار خودرو در هفته‌ای که گذشت نشان می‌دهد در قسمت خودروهای داخلی پژو ۲۰۶ تیپ۲ با کاهش یکصد هزار تومانی به ۳۲میلیون و ۴۰۰ هزار تومان رسید. پژو ۴۰۵ جی ال ایکس و رنو تندر اتوماتیک‌ای ۲ دو ایربگ نیز هر یک با ۲۰۰هزار تومان کاهش به ترتیب ۲۸میلیون و ۶۰۰هزار تومان و ۴۸میلیون و ۸۰۰هزار تومان معامله شدند. سایپا پراید ۱۳۲ تی‌ال نیز با ۵۰هزار تومان افت قیمت ۲۰ میلیون تومان در بازار عرضه شد. اما پژو پارس سال و دناای اف ۷ با افزایش قیمتی که داشتند به ترتیب با یکصد هزار تومان و ۲۰۰ هزار تومان به ۳۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و ۴۳ میلیون تومان رسیدند. در بخش خودروهای وارداتی نیز هیوندای‌ای ۲۰ تیپ۶ با کاهش ۴۰۰ هزار تومانی به ۸۲ میلیون و ۳۰۰ هزار تومان رسید و کیا سورنتو اتاق ۲۰۴ فول ۲۰۱۶ اتوپارک با کاهش ۲ میلیون تومانی ۲۳۰ میلیون تومان معامله شد. همچنین النترا فول ۲۰۱۶ با کیت جدید با افزایش یک‌میلیون تومانی ۱۳۳میلیون تومان در بازار عرضه شد.