خودرونگاران - مجید احمدی : بازار خودروی ایران قرار است روزگار خوشی را نظاره گر باشد روزگاری که با افزایش تولید و تنوع خودرویی همراه بوده است. انعقاد قراردادهای جدید تنوع خودروهایی که قرار است در بازده نهایتا دو ساله وارد خطوط تولیدی ایران شود نشان می دهد برنامه خودروسازان  داخلی تلاش برای ماندن در بازاری است که این روزها توسط وارداتی ها به خوبی تصاحب شده است.

در این میان شاید حال خطوط سورای ساز خوب باشد اما خطوط تولیدی خودروهای سنگین خوب نیست موضوعی که در اخبار رسمی منتشر شده از توقف تولید خطوط اتوبوس، مینی بوس و کامیون به خوبی به چشم می خورد. این در حالی است که دولت چندین سال بنا دارد خودروهای سنگین تجاری و مسافری را نوسازی کند اما هنوز موفق نشده است . هرچند این امر با تفاهم نامه های مختلف در طی سالهای گذشته پیگیری شده است اما به نظر می رسد توقف تولید خطوط تولیدی  و انتشار اخبار این توقف ها به خوبی ثابت می کند چرا دولت هیچ گاه در خروج خودروهای فرسوده سنگین موفق نبوده است.

البته این روال منوط به ماهها و سالهای آتی نیست و اگر بررسی دقیق تری از میزان تولید سنگین های خودرویی داشته باشیم به خوبی در می یابیم که زمینه توقف تولید این خطوط تولیدی از سالها قبل کلید خورده است آمار های تولیدی که انجمن خودروسازان از میزان تولید اتوبوس و مینی بوس ، کامیون و کامیونت داده است نشان می دهد که روال نزولی تولید این خودروها از سال 88 تا پایان سال 94 کاملا روال نزولی را پشت سر گذارده است. 

بر اساس این آمار تولید مینی بوس از 3662 در سال 88  به 511 دستگاه در سال 94 رسیده است که افت بیش از 3151 دستگاه یعنی نزدیک به بیش از 86درصد کاهش تولید رسیده است. البته در سال 93  تولید این خودرو در مقایسه با سال پیش از آن کمی رشد داشته است اما به طور کل روال نزولی مینی بوس در سالهای گذشته به سمت صفر شدن تولید برخی خودرو و حذف نام برخی از این خودروها ادامه داشته است.

تولید اتوبس هم همین قائده را رعایت کرده است و خطوط اتوبس سازی کشور که در پایان سال 88 در مجموع 3111 دستگاه اتوبوس تولید کرده بودند با کاهش تقاضا و فروش این خودروها در پایان سال 94 تنها 696 دستگاه رسیده است و نزدیک به 78 درصد کاهش را ثبت کرده است.  البته در این باره در کنار همه خبرهای توقف تولید قبلی  در سال جاری  وزارت صنعت معدن و تجارت توقف چهار خط تولید اتوبوس را تائید کرده است که نشان از کمتر شدن میزان تولید خودروسازی ها در این نوع خودرو است.

گویا در خطوط تولید خودروهای سنگین روال کاهشی در این سالهای مرسوم شده است به گونه ای که تولید کامیون از 30566 دستگاه در سال 88 به 9844 دستگاه در سال 94  کاهش یافته که 68 درصد کاهش را نشان می دهد. روالی که در سال 92 به هفت هزار دستگاه رسیده بود.در سال 93  با رشد مناسبی دوباره به 20 هزار و 977 دستگاه رسید اما در نهایت در پایان سال 94 تنها 9844 دستگاه کامیون تویلد شده است که بازهم بر خبر وزارت صنعت معدن و تجارت درمورد صفر شدن تولید این خودروها  صحه می گذارد.

این کاهش های تولید تناقض مستقیمی با هدف دولت برای خروج خودروهای فروسده ناوگان تجاری – مسافری دارد و عقب ماندن از این برنامه رابیش از پیش به رخ می کشد. موضوعی که به نظر می رسد با توجه به کاهش تولید خطوط تولیدی این خودروها  با جایگزینی خودروهای دست دوم خارجی جبران شده است.

با این روال از آنجا که هنوز آمار تولیدی چهار ماهه امسال در بخش خودروهای سنگین  رسما منتشر نشده است اما تنها دل بستن به   قراردادهای جدید برای تولید خودروهای سنگین هم نمی توان امید جدیدی برای خروج خودروهای فرسوده سنگین وزن ، را به وجود اورده و پیشاپیش باید از عدم موفقیت دولت در خروج خودروهای فروسده سنگین وزن سخن گفت.