به گزارش خودرونگاران به نقل از صمت ، علاوه بر واردات خودروهای لوکس و با حجم موتور بالا، واردات خودرو در مناطق آزاد نیز همواره بحث‌برانگیز بوده است؛ مناطقی که ساکنان آن بدون هیچ محدودیت و مانعی لوکس سواری می‌کنند و اگرچه تنوع محصول نشان‌های خارجی در این مناطق بسیار زیاد است اما متاسفانه تضمینی برای ارائه خدمات پس از فروش وجود ندارد. حساسیت واردات خودرو در مناطق آزاد، را بر آن داشت تا به گفت‌وگو با فرهاد احتشام‌زاد، رییس انجمن واردکنندگان خودرو بنشیند و به قوانین واردات خودرو در این مناطق نگاهی بیندازد. آن‌طور که شواهد نشان می‌دهد، در مناطق آزاد ممنوعیت و محدودیتی برای واردات خودرو وجود ندارد. به‌طور کلی واردات خودرو در این مناطق شامل چه مواردی می‌شود؟ در مناطق آزاد آن‌طور که شرکت‌های واردکننده خودرو در سرزمین اصلی ملزم به ارائه خدمات پس از فروش هستند، الزامی برای ارائه خدمات به مشتریان وجود ندارد. علاوه بر آن امکان واردات برای تمام خودروها مهیاست اما به‌تازگی واردات خودروهایی که حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی‌سی دارند با محدودیت روبه‌رو شده و به جای حجم موتور، سقف قیمتی ۱۰۰هزار دلار را در نظر گرفته‌اند. از آنجایی که قیمت، یکی از نشانه‌های لوکس بودن کالاست، این تصمیم به درستی گرفته شده و مبنای ۲۵۰۰ سی‌سی باید برداشته شود.

در حال‌حاضر هر ۲ فاکتور بالای ۲۵۰۰سی‌سی و قیمت بالای ۱۰۰ هزار دلار برای واردات خودرو در نظر گرفته شده و با محدودیت روبه‌روست. در مناطق آزاد خودروها تنها باید دو کیسه هوا و ترمز ای‌بی‌اس داشته باشند و هیچ الزام دیگری برای مشخصات فنی خودروها وجود ندارد در حالی‌که خودروهای وارداتی به سرزمین اصلی باید استانداردهای آلایندگی یورو۵ را پاس کنند که متاسفانه این الزام در مناطق آزاد دیده نمی‌شود. با توجه به اینکه خودروهای مناطق آزاد برای یک ماه قابلیت تنفس داشته و امکان تردد آنها در سراسر کشور وجود دارد، انجمن واردکنندگان خودرو معتقد است قوانین سرزمین اصلی باید به مناطق آزاد تعمیم یابد و در این مناطق خودروهایی وارد شوند که خدمات پس از فروش به مشتریان ارائه شود و خودروهایی که به سرزمین اصلی می‌آیند، الزامات لازم از جمله استانداردهای آلایندگی و زیست‌محیطی را دریافت کرده باشند.

واردات خودروهای ۲۵۰۰ سی‌سی و گران‌قیمت به مناطق آزاد محدود است یا ممنوع؟
در این مناطق واردات خودروهای ۲۵۰۰ سی‌سی ممنوع شده و علاوه بر آن برای تمام خودروهایی که بالای ۱۰۰هزار دلار قیمت دارند، امکان واردات وجود ندارد. برای مشخص شدن قیمت خودروها ارزش گمرکی یا به اصطلاح price-list ارائه می‌شود.

بیشترین واردات خودرو در کدام منطقه آزاد اتفاق می‌افتد؟
بیشترین واردات خودرو در منطقه آزاد اروند است زیرا این منطقه علاوه بر گستردگی، شعاع تردد زیادی دارد. علاوه بر آن آب‌وهوای این منطقه برای خرید خودروهای جدید، جذابیت ایجاد می‌کند.
در این مناطق چه مدل خودروهایی بیشتر برای خرید مورد توجه قرار می‌گیرند؟
در مناطق آزاد خودروهای ویژه از استقبال بیشتری برخوردارند اما تقاضا نسبت به منطقه نیز متفاوت است. برای نمونه در منطقه آزاد اروند از خودروهایی که حداقل آپشن را دارند، بیشتر استقبال می‌شود و قیمت ملاک اصلی به شمار می‌آید اما در مناطق آزاد ارس و انزلی، قیمت اولویت دوم است و برخورداری از آپشن‌های مختلف و خاص بودن بیشتر مورد توجه ساکنان این مناطق قرار می‌گیرد. در منطقه آزاد کیش نیز خودروها پیشرفته و تنوع آپشن‌ها موردنظر است.

واردات یک مدل خودرو به منطقه آزاد با سرزمین اصلی چه میزان اختلاف قیمت دارد؟
به‌طور معمول قیمت خودرویی که به سرزمین اصلی وارد می‌شود ۱۰۰درصد یا به دیگر سخن دو برابر قیمت خودرو در منطقه آزاد است.

اگر مالک خودرویی در منطقه آزاد تصمیم به گرفتن پلاک ملی داشته باشد، باید از چه مراحلی عبور کند؟
این صاحب خودرو باید تمام شرایط واردات خودرو به سرزمین اصلی را رعایت کند. ابتدا باید ثبت سفارش انجام شود، به تایید استاندارد برسد و از گمرک مناطق آزاد برای ورود به سرزمین اصلی ترخیص شود. این روش مشابه واردات یک خودرو به کشور است.

براساس بخشنامه گمرک، دارندگان کارت‌های بازرگانی باید مالیات علی‌الحساب واردات قطعی کالا را به میزان ۴درصد مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی پرداخت کنند. این موضوع تا چه اندازه روی واردات خودرو اثر می‌گذارد؟
در نگاهی کلی هرگونه افزایش دولتی در فرآیند واردات، جذابیت قاچاق آن کالا را بیشتر می‌کند اما از آنجایی که خودرو پلاک می‌شود، قاچاق آن سخت‌تر خواهد شد و شاید قاچاق خودرو در حد ۰/۵ درصد اتفاق افتاده باشد. این قانون در بخش خودروهای وارداتی به طور طبیعی افزایش قیمت تا ۶درصد دارد. این مالیات میزان نقدینگی و سرمایه در گردش واردکنندگان را کاهش می‌دهد. انجمن واردکنندگان خودرو به هیچ عنوان موافق این قانون نیست. در حال حاضر اقتصاد کشور در شرایط مناسبی به سر نمی‌برد و بازار خودرو رکود را تجربه می‌کند. بنابراین این تصمیم‌ها تاثیر منفی روی بازار خودرو خواهد داشت. افزایش قیمت، کاهش تقاضا و همچنین تشدید رکود را به همراه دارد.

آیا بازار خودروهای وارداتی را مثبت ارزیابی می‌کنید؟
درحال‌حاضر بازار خودروهای وارادتی در وضعیت مناسبی قرار دارد و آمار ۵ماه نخست سال نسبت به مدت مشابه سال گذشته، رشد نشان می‌دهد. پیش‌بینی می‌شود تعداد خودروهای وارداتی تا پایان سال به گونه‌ای باشد که برای نخستین‌بار بودجه دولت از این محل محقق شود. خودروسازان کشور یک قرارداد و یک توافق همکاری با خودروسازان فرانسوی امضا کرده‌اند. از آنجایی که قیمت این خودروها بالاست، آیا این خودروها می‌توانند رقیبی برای خودروهای وارداتی باشند؟
مبنای تقاضای خودروهای وارداتی، کیفیت است. به طور طبیعی اگر خودروهایی که قرار است به طور مشترک بین خودروسازان ایرانی و خارجی تولید شوند، به نیاز کیفی و خواسته مشتریان پاسخ دهند، بازار مناسبی خواهند داشت و سهمی از بازار خودروهای وارداتی را به خود اختصاص دهند. آن‌طور که برخی از کارشناسان می‌گویند بیش از ۹۰درصد نمایندگی‌های واردات خودرو مجوز رسمی از شرکت مادر ندارند و با واسطه به واردات خودرو می‌پردازند. با توجه به گشایش‌هایی که در پسابرجام به وجود آمده آیا در چند ماه گذشته شرکتی موفق به اخذ مجوز نمایندگی مستقیم از شرکت اصلی شده است؟
پس از اجرای برجام فشار زیادی از سوی دولت به واردکنندگان خودرو وارد شد تا قرارداد مستقیم با شرکت مادر منعقد کنند و واردات به طور مستقیم انجام شود اما از آنجایی که برخی از کشورها هنوز سیاست حضور مستقیم در ایران را ندارند، به برقراری ارتباط مستقیم با ایران نیز تمایل ندارند.تمام شرکت‌های واردکننده در حال مذاکره با شرکت‌های مادر هستند که شرایط سیاسی روی تصمیم آنها اثر گذاشته است. بیشترین کشوری که روی این موضوع تاکید دارد، ژاپن است و مذاکره با آن برای اخذ نمایندگی مستقیم ادامه دارد. ژاپنی‌ها با اطمینان بالا تصمیم می‌گیرند و کشور هنوز در شرایطی قرار ندارد که ریسک سرمایه‌گذاری در آن صفر باشد بنابراین خودروسازان این کشور در روند مذاکرات بسیار سخت پیش می‌روند.

وضعیت اخذ نمایندگی مستقیم پیش از شدت گرفتن تحریم‌ها به چه شکل بود؟
پیش از شدت گرفتن تحریم‌های اقتصادی برضد ایران، خودروسازان خارجی در ایران نمایندگی مستقیم داشتند اما به واسطه شرایطی که برای عبور از تحریم تعریف شد، ارتباط غیرمستقیم از طریق شرکت‌های ثالث شکل گرفت.

وضعیت خدمات پس از فروش در صورت اخذ نمایندگی از شرکت مادر چه تغییری می‌کند؟
با توجه به الگویی‌هایی که شرکت‌های مادر و همچنین الزامات داخلی برای شرکت‌های خدمات پس از فروش دارند، این شرکت‌ها برای تصویر نشان خود ارزش قائل هستند و نمایندگی‌های غیرمستقیم نیز ملزم به رعایت استانداردهای شرکت مادر خواهند شد.