به گزارش هودرونگاران به نقل از عصر خودرو،  به ویژه در ایران، جایی که ناوگان خودروهای بنزینی فرسوده سهم عمده‌ای در آلودگی هوا و مصرف بالای بنزین دارند، خودروهای هیبریدی غیرپلاگین (HEV) یا خودشارژ، گزینه‌ای ایده‌آل برای گذار تدریجی به سمت فناوری‌های پاک‌تر به شمار می‌روند. این خودروها، که توسط موتور بنزینی و الکتریکی ترکیب‌شده کار می‌کنند و نیازی به شارژ خارجی ندارند، نه تنها مصرف سوخت را کاهش می‌دهند، بلکه با ساختار ساده‌تر خود، هزینه‌های مالکیت را پایین نگه می‌دارند.

مفهوم و عملکرد خودروهای هیبریدی غیرپلاگین (HEV)

خودروهای هیبریدی غیرپلاگین، که اغلب به عنوان HEV شناخته می‌شوند، ترکیبی هوشمند از موتور بنزینی و موتور الکتریکی هستند. برخلاف خودروهای تمام برقی (BEV) یا پلاگین هیبرید (PHEV)، باتری‌های HEV از طریق ترمزهای احیایی (regenerative braking) و انرژی مازاد موتور بنزینی شارژ می‌شوند و نیازی به اتصال به پریز برق ندارند.

این ویژگی، یکی از بزرگ‌ترین مزایای HEVها در ایران است، جایی که زیرساخت‌های شارژ برقی محدود و ناکافی هستند. برای مثال، در شهرهای بزرگ مانند تهران، جایی که ایستگاه‌های شارژ عمومی به سختی یافت می‌شوند، رانندگان HEV می‌توانند بدون نگرانی از تمام شدن شارژ، مسافت‌های طولانی را طی کنند.

عملکرد قوای محرکه در HEVها، بر پایه هم‌افزایی موتور بنزینی (معمولاً 1.5 تا 2 لیتری توربوشارژ) و موتور الکتریکی (با توان 100 تا 200 اسب بخار) بنا شده است. در سرعت‌های پایین (زیر 50 کیلومتر در ساعت)، موتور الکتریکی به تنهایی کار می‌کند و در شتاب‌گیری یا سربالایی‌ها، هر دو موتور ترکیب می‌شوند تا گشتاوری بالا (تا 300 نیوتن‌متر) تولید کنند.

این ترکیب نه تنها شتاب صفر تا صد را به حدود 8-9 ثانیه می‌رساند، بلکه نویز و لرزش را به حداقل می‌رساند. در مقایسه با خودروهای بنزینی خالص، HEVها آلایندگی CO2 را تا 30 درصد کاهش می‌دهند، بدون اینکه از مزایای موتور بنزینی مانند پیمایش طولانی (بیش از 700 کیلومتر با یک باک) چشم‌پوشی کنند.

مقایسه قیمت  HEV با PHEV : سادگی ساختار، برتری اقتصادی

یکی از کلیدی‌ترین مزایای HEVها، قیمت پایین‌تر نسبت به PHEVها است، که مستقیماً از ساختار ساده‌تر آن‌ها ناشی می‌شود. HEVها فاقد باتری‌های بزرگ (معمولاً 1-2 کیلووات‌ساعت) و سیستم شارژ خارجی هستند، در حالی که PHEVها باتری‌های 10-20 کیلووات‌ساعتی نیاز دارند که هزینه تولید را 30-50 درصد افزایش می‌دهد.

برای مثال، هاوال H6 HEV توسط بهمن موتور با قیمت نمایندگی حدود 2.5 میلیارد تومان عرضه می‌شود، در حالی که نسخه PHEV مشابه آن (مانند تیگو 8 پرو PHEV مدیران خودرو) حدود 3.5 تا 4 میلیارد تومان قیمت دارد – تفاوتی 40 درصدی.

پیمایش بهتر HEVها در مقایسه با خودروهای بنزینی

پیمایش یکی از نقاط قوت HEVهاست. با مخزن بنزین 50-60 لیتری و مصرف 4-6 لیتر در 100 کیلومتر، این خودروها تا 800-1000 کیلومتر را بدون توقف طی می‌کنند – دو برابر خودروهای بنزینی معمولی (10-12 لیتر مصرف).

هزینه مالکیت پایین HEVها، از کاهش مصرف سوخت (صرفه‌جویی سالانه 300 لیتر بنزین، معادل 5-10 میلیون تومان) و نگهداری کمتر ناشی می‌شود.

مطالعات نشان می‌دهد که TCO (هزینه کل مالکیت) HEVها در 5 سال، 15-20 درصد کمتر از PHEV و 30 درصد کمتر از بنزینی‌هاست.

آلایندگی کمتر

HEVها با کاهش 25-30 درصدی آلایندگی CO2 و NOx نسبت به بنزینی‌ها، به کاهش آلودگی هوا کمک می‌کنند.  در تهران، جایی که خودروها 70 درصد آلودگی را تولید می‌کنند، جایگزینی 7 میلیون خودرو فرسوده با HEV می‌تواند مصرف بنزین روزانه را 10 میلیون لیتر کاهش دهد . این خودروها، بدون وابستگی به برق فسیلی (برخلاف BEV)، آلایندگی پایدارتری دارند.

پشتیبانی خودروسازان بزرگ

تجربه نشان داده که یکی از مهمترین پارامترهای انتخاب یک خودرو در ایران، پشتیبانی خودروسازان بزرگ در شبکه خدمات پس از فروش و تامین قطعات است. حال اگر یک خودرو HEV در صنعت خودرو کشور تولید شود و عمده ساخت آن داخلی باشد و تنها ارزبری شامنل بخش های برقی آن شود، هم شاهد یک HEV اقتصادی خواهیم بود و هم پشتیبانی خدمات پس از فروش آن خودروساز می تواند خیال خریداران را راحت کند.