به گزارش خودرونگاران ،با این حال چشمانداز درآمد و سوددهی این بازار در ۳ماه چهارم ۲۰۱۵ ـ که اطلاعات و گزارشهای عملکرد آن هنوز نهایی و منتشر نشده ـ بههیچوجه مطلوب به نظر نمیرسد و پیشبینیهای صورت گرفته از سوی بیشتر دستاندرکاران این حوزه حاکی از کاهش هر ۲شاخص درآمدها و سوددهی بازار جهانی خودرو در ۳ ماه آخر سال گذشته میلادی است.
سطوح بالای مشوقها و تخفیفهای ارائه شده از سوی خودروسازان عمده به علاوه هزینههای سنگین مربوط به چندین مورد فراخوان ایمنی صادر شده برای خودروهای مختلف شرکتهای تولیدکننده خودرو صدمه زیادی به حاشیه سود این شرکتها و نیز به حداقل درآمدهای حاصل از فروش خودروی آنها در چهارمین فصل سال ۲۰۱۵م وارد آورد.
علاوه بر این موارد، نوسانات زیاد نرخ ارزهای خارجی نیز عوارض جانبی قابلتوجهی برای شاخصهای فروش و درآمد و همچنین سوددهی بسیاری برای این خودروسازان به دنبال داشت.
با این حال، با شروع سال ۲۰۱۶میلادی و پس از درنظر گرفتن همه شواهد و نشانهها چنین به نظر میرسد که برای ۳ ماه نخست امسال سرنوشت مطلوب و خوشایندی درانتظار صنعت خودروسازی باشد و پیشبینیها از رشد مثبت شاخصهای درآمد و سودآوری بازار خودرو در ۳ ماه نخست از سال ۲۰۱۶م حکایت دارد.
اما در همین حال نباید فراموش کرد که صنعت خودروسازی تحت تاثیر حجم سنگین و بسیار گسترده فراخوانهایی که در ۲ سال اخیر برای بسیاری از تولیدات این حوزه صادر شده، هنوز سرگیجه شدیدی داشته و در حال تلوتلو خوردن است.
مشکل دردسرساز سوئیچ جرقهزنی در سیستم احتراق داخلی موتور اتومبیلهای شرکت جنرال موتورز امریکا، رسوایی تقلب شرکت فولکس واگن آلمان برای کمتر نشان دادن میزان آلایندههای خروجی از موتور اتومبیلهای دیزلی این شرکت و همچنین سیستم مشکلدار و عملکرد معیوب کیسههای هوای ایمنی تولید شرکت ژاپنی تاکاتا، شاخصترین مواردی بود که منجر به اعلام فراخوان برای خودروهای تولیدی شرکتهای نامبرده شد.
علاوه بر این، رسوایی تقلب در آلایندگی خودروهای فولکس واگن هزینه سنگین دیگری نیز برای این خودروساز آلمانی درپی داشت و آن از دست دادن جایگاه نخست جهانی اتومبیلهای فولکسواگن بهعنوان پرفروشترین خودرو دنیا بود که تا پیش از این رسوایی اخیر همچنان آن را حفظ کرده بود.
به این ترتیب در شرایطی که این شرکت آلمانی پیش از شکست سنگین ناشی از رسوایی تقلب خود، مدعی اصلی جایگاه برترین خودروساز جهان از نظر میزان فروش بود، پس رفت و از دست دادن موثر فروش بینالمللی اتومبیلهای فولکسواگن در نیمه دوم سال ۲۰۱۵م وضعیتی را به وجود آورد که در واقع این خودروساز با دست خود جایگاه نخست جهانیاش را به شرکت ژاپنی تویوتا موتور تقدیم کرد و تویوتا تبدیل به مدعی اصلی رقابت میان خودروسازان برای بیشترین تعداد فروش خودرو در سطح جهان شد.
شرکت تویوتا علاوه بر آنکه قصد دارد از موقعیت ممتاز ۳سال اخیر خود به عنوان بزرگترین تولیدکننده خودرو در جهان همچنان دفاع کرده و آن را حفظ کند، به نظر میرسد با پروژه فروش ۱۰ میلیون و ۹۸ هزار خودرو که در سال ۲۰۱۵ میلادی به اجرا درآورده، جایگاه نخست پرفروشترین خودروی جهان را نیز به رکوردهای پیشین خود میافزاید. پس از تویوتا هم آنگونه که از شواهد پیداست شرکت جنرال موتورز امریکا با فروش جهانی ۹میلیون و ۸۰۰هزار دستگاه خودرو در سال گذشته میلادی به احتمال فراوان رتبه دوم جهانی پرفروشترین خودرو را از آن خود خواهد کرد.
دورنمای منفی از نگاه «زاکس»
ویژگیهای متمایز صنعت خودروسازی و صنایع وابسته به آن ما را وادار میکند که در بانکهای اطلاعاتی خود یک بخش اختصاصی و جداگانه را به این صنعت اختصاص دهیم. موسسه رتبهبندی زاکس که در کنار موسسه «استاندارد اندپورز»، جزو معتبرترین نهادهای اعتبارسنجی و رتبهبندی بینالمللی محسوب میشود، حوزه خودرو را برخلاف استاندارد اندپورز، جزو یکی از ۱۶ حوزه تفکیک شده اقتصادی و صنعتی قرار داده در حالی که طبقهبندی بخشهای مختلف در «اساندپی» محدود به ۱۰ گروه مجزا میشود.
در سطح طبقهبندی گسترش یافته (یا به عبارت دیگر با تقسیمبندی زیرمجموعههای هر یک از ۱۶ حوزه تفکیک شده) موسسه زاکس، حوزه خودرو را به ۵بخش مختلف صنعت خودروسازی تقسیم کرده که شامل اتومبیلهای داخلی، اتومبیلهای خارجی، اتومبیل و کامیون اصلی(اصیل)، اتومبیل و کامیون جایگزین و موتور خودرو میشوند.
براساس تقسیمبندی این موسسه، عملیات خردهفروشی خودرو نیز در گروه کلی خردهفروشیها جای گرفته و به ۲ بخش مجزا تقسیم شده است؛ «اتومبیل و کامیون» و «سایر قطعات خودرو».
میزان حساسیت و قرار گرفتن در گروهها و مراحل مختلف تقسیمبندی این موسسه برای هر شاخه صنعتی طیف وسیعی از چرخه شاخصهای اقتصادی را دربرمیگیرد. بر همین اساس، موسسه زاکس برای سال ۲۰۱۵ میلادی رتبه گروههای ۵گانه صنعت خودروسازی را به این ترتیب برآورد و اعلام کرده: اتومبیلهای داخلی (ساخت داخل) رتبه ۲۱۸، اتومبیلهای خارجی رتبه ۱۷، اتومبیلها و کامیونهای اصلی (اصیل) رتبه ۱۵۱، اتومبیلها و کامیونهای جایگزین رتبه ۱۸۴ و برای موتور خودروها رتبه ۲۴۷. همچنین برای خردهفروشی اتومبیلها و کامیونها رتبه ۲۴۶ و برای خردهفروشی سایر قطعات خودرو نیز رتبه ۱۹۶ محاسبه و اعلام شده است.
براساس نقاط مرجع در رتبهبندی موسسه زاکس، رتبه کلی هر گروه اگر ۸۸ یا کمتر باشد امتیاز آن مثبت تلقی میشود، امتیاز بین ۸۹ تا ۱۷۵ امتیازی خنثی است و رتبههای ۱۷۷ و بالاتر از آن در گروه امتیازهای منفی جای میگیرند.
با این تفاسیر و با نگاهی به رتبه گروههای ۵گانه صنعت خودرو، چشمانداز و رتبه صنایع وابسته به خودرو بیشتر منفی برآورد میشود و تنها گروهی که میتوان گفت نمره قبولی دریافت کرده گروه اتومبیلهای خارجی است که امتیاز ۱۷ را بهدست آورده است. البته گروه اتومبیل و کامیونهای اصلی نیز در گروه رتبههای خنثی قرار گرفتهاند که تاثیر خاصی در دورنمای کلی صنعت خودروسازی برجای نمیگذارد.