به گزارش خودرونگاران به نقل از صمت، رکودی که ناشی از تحریم‌های چند سال اخیر بوده و انتظار می‌رود با به فرجام رسیدن برجام این عقب‌ماندگی در آینده جبران شود اما بر اساس گفته فعالان بازار لوازم یدکی نمی‌توان به این زودی شاهد تحولات بزرگ به ویژه در این بازار بود.
رونق نسبی بازار، سنتی همیشگی
سید مهدی کاظمی، نایب رییس اتحادیه لوازم یدکی خودرو به ارزیابی بازار لوازم یدکی در سال ۹۴ پرداخت و گفت: در گزارش‌های پیشین بیشتر از رکود صحبت شد و این رکود همچنان ادامه دارد و تنها در این روزهای پایانی سال، همچون دیگر اصناف، لوازم یدکی فروش‌ها در شهرستان‌ها به دلیل مسافرت‌ها و نیاز به قطعه اقدام به خرید کرده‌اند. وی با بیان اینکه تحرکی ضمنی و موقت در بازار به وجود آمده است، افزود: این شرایط همیشگی بوده و با تجربه ۵۰ ساله فعالیت در بازار لوازم یدکی، همیشه این رونق در بازار وجود داشته است. کاظمی به رونق نسبی بازار لوازم یدکی در اسفند اشاره کرد و افزود: در این ماه، نسبت به باقی ماه‌های سال وضعیت بهتری بر بازار حکمفرماست. وی در ادامه به مقطعی بودن این بازار در برخی ماه‌های سال اشاره کرد و گفت: همیشه در فروردین ماه بازار وضعیت نامناسبی دارد اما در اردیبهشت شرایط بهبود یافته و بازار تا حدودی رونق می‌گیرد. کاظمی در پاسخ به اینکه آیا علت این رکود مربوط به وجود قطعات چینی و بی‌کیفیت است، تصریح کرد: اگر وضعیت اقتصادی مردم بهبود پیدا کند به طور قطع مصرف‌کننده به دنبال قطعات باکیفیت می‌رود. وی ادامه داد: شرایطی که امروز در اقتصاد کشور حاکم است، نشان می‌دهد وضعیت اقتصادی مردم مناسب نیست و نبودن قطعات اصلی در بازار نیز باعث شده مردم به سوی قطعاتی که از کیفیت لازم برخوردار نیستند، بروند. نایب رییس اتحادیه لوازم یدکی خودرو ادامه داد: در صورت حمایت مالی از تولیدکنندگان در داخل، توانایی برای تولید قطعات اصلی و باکیفیت وجود دارد و اگر قرار باشد این تحرک نسبی و مقطعی ادامه‌دار باشد، اعمال سیاست‌های خاصی را می‌طلبد که دست‌اندرکاران این صنعت باید توجه لازم را به آن داشته باشند.
رکود بازار، بازتاب رکود قطعه‌سازان
اما نادر روان، مدیر استراتژیک شورای عالی نمایشگاه‌ها در ارزیابی سال ۹۴ گفت: سال ۹۴ سال رکود بازار بود و از نظر مالی کاهش نقدینگی زیادی به وجود آمد که این امر بازتاب رکود شرکت‌های قطعه‌سازی و شرکت‌های مرتبط با ماشین‌آلات بود که به بازار لوازم یدکی منتقل شد. وی افزود: از آنجا که صادرات در این حوزه به دلیل برخوردار نبودن قطعات تولیدی از کیفیت مناسب و قیمت تمام شده پایین محدود است، این رکود نمود بیشتری برای کشور به همراه داشت. روان ادامه داد: دلیل دوم ماشین‌آلاتی است که در خط تولید موجود هستند. این ماشین‌آلات مستهلک شده و از نظر استانداردهای جهانی از رده خارج محسوب می‌شوند، بنابراین تولید به‌وسیله آنها نتیجه مطلوبی ندارد. وی تصریح کرد: در قطعات خودرو، استانداردهای جهانی یورو ۵ و یورو ۶ است اما در داخل با وجود ادعای قطعات دارای استاندارد یورو ۴ در عمل، استانداردها همچنان مربوط به یورو ۲ است. این فعال بازار قطعه افزود: وقتی نتوانیم کیفیت را در قطعات تولیدی خود تامین کنیم، به طور قطع نمی‌توانیم در بازار دنیا نیز خریداری برای آن داشته باشیم. پس باید ابتدا قابلیت‌هایی در این صنعت ایجاد شود تا در صورت رکود در داخل، بازارهای جهانی خود را از دست ندهیم.
وی گفت: آنچه در بازار داخل مطرح بوده عرضه و تقاضا است، وقتی تقاضا پایین باشد به تبع کالاهای موجود، مازاد تقاضا منجر به رکود در بازار می‌شود و این رکود نیز قیمت‌ها را به شدت کاهش می‌دهد، در حالی‌که بازهم خریداری برای آنها نخواهد بود.
قدرت خرید پایین، علت اصلی رکود
علیرضا فتاحیان از فروشندگان لوازم یدکی نیز درباره وضعیت این بازار در سال 94 گفت: همه فعالان بازار بر این موضوع تاکید دارند که ۹۴ سال خوبی برای بازار لوازم یدکی نبود و این رکود تنها مربوط به صنف لوازم یدکی نبوده و دیگر اصناف نیز وضعیت مشابهی داشته‌اند. وی افزود: قدرت خرید پایین مصرف‌کنندگان باعث راکد ماندن بازار شد، البته نباید تحریم‌ها را که یکی دیگر از علل این کسادی بود، نادیده گرفت. در ادامه علی رضایی، از دیگر فروشندگان بازار لوازم یدکی عنوان کرد: بازار لوازم یدکی همچون بازار دیگر اصناف، سال خوبی را پشت‌سر نگذاشت. او گفت: به دلیل رکود اقتصادی موجود در کشور، بازار لوازم یدکی رونق خود را از دست داد که این امر نیز به قدرت خرید مردم برمی‌گردد. در همین حال مهدی ستوده، از دیگر فعالان این صنف ضمن تاکید بر کسادی بازار لوازم یدکی در سال ۹۴ گفت: پایین بودن قدرت خرید مردم یکی از علل اصلی رکود این بازار بود زیرا مصرف‌کنندگان به لحاظ اقتصادی در وضعیت خوبی قرار نداشتند، بنابراین تا زمانی که بازار خودرو به روال قبل بازنگردد و مصرف‌کنندگان اقدام به تغییر و تعویض نکنند، بازار لوازم یدکی رونق نخواهد گرفت.
اما و اگرهای بازار سال ۹۵
کاظمی، نایب رییس اتحادیه لوازم یدکی خودرو درباره پیش‌بینی این بازار در سال ۹۵ تاکید کرد: تا زمانی که مشکل اقتصادی کشور برطرف نشود و کارهای زیربنایی نظیر ساختمان‌سازی و راهسازی رونق نگیرد، نه‌تنها این صنف بلکه باقی اصناف در رکود باقی می‌مانند. او گفت: صنف لوازم یدکی وابسته به اصناف دیگر است و اگر امروز پروژه بزرگی در ساختمان‌سازی آغاز شود، بر این صنف نیز تاثیر مستقیم می‌گذارد. زیرا تمام دستگاه‌ها و ماشین‌آلات نیز جزو اتحادیه لوازم یدکی هستند. روان، مدیر استراتژیک شورای عالی نمایشگاه‌ها نیز درباره رونق بازار لوازم یدکی در سال ۹۵ گفت: پیش‌بینی می‌شود تا ۶ ماه آینده شاهد اتفاق خاصی در بازار لوازم یدکی در بازار نباشیم زیرا هر حرکتی برای تغییر بازار حداقل به چند ماه زمان نیاز دارد، بنابراین پیش‌بینی این است که تا شهریور ۹۵ اتفاق خاصی رخ ندهد. وی درباره رونق نسبی بازار در مسافرت‌های نوروزی و تابستان نیز اظهار کرد: پیش‌بینی می‌شود با کاهش توان مالی جامعه، این مسافرت‌ها نیز افت داشته باشد اما با این حال شاید شاهد جهش ۱۰ درصدی در بازار لوازم یدکی باشیم اما حرکت قابل‌توجه‌ای نخواهد بود. مدیریت استراتژیک شورای عالی نمایشگاه‌ها همچنین برای ۶ ماه دوم سال ۹۵ نیز پیش‌بینی کرد: با توجه به قراردادهای نهایی شده در صنعت خودرو، در حال حرکت در فضایی هستیم که تقاضا به عرضه برتری دارد که این امر باعث خروج بازار از رکود خواهد شد. روان افزود: اعلام می‌شود در سال ۲۰۱۶ زمینه این قراردادها فراهم و مدل جدید پژو در سال ۲۰۱۷ تولید شود، بنابراین در شش ماه نخست سال ۹۵ نباید انتظار رونق بازار را داشته باشیم. فتاحیان، از فروشندگان لوازم یدکی نیز در این‌باره اظهار کرد: با توجه به قراردادهای خودرویی که منعقد شده انتظار می‌رود بازار در سال آینده بهبود پیدا کند. رضایی از دیگر فعالان این صنف نیز با اظهار ناامیدی از تغییر روند بازار گفت: پیش‌بینی می‌شود بازار با همین روند در سال ۹۵ ادامه یابد. ستوده نیز پیش‌بینی کرد که رکود و کسادی بازار بالا بوده و این روند در سال ۹۵ بدتر خواهد شد. خدمات رسانی با سود اندک کاظمی، نایب رییس اتحادیه لوازم یدکی خودرو در نهایت به همکاران خود سفارش کرد، تا حد امکان قطعات موردنیاز را با سود کمتر و با کیفیت بالاتر در اختیار مصرف‌کنندگان قرار دهند. همچنین روان، مدیر استراتژیک شورای عالی نمایشگاه‌ها در پایان سخنان خود اشاره کرد که بحث کیفیت، مهم‌ترین مسئله امروز صنعت قطعه‌سازی است و در حال حاضر برخی کالاهای بی‌کیفیت بدون نظارت اتحادیه لوازم یدکی در بازار وارد و فروخته می‌شود و بسیاری از فروشندگان این قطعات از تقلبی بودن آنها آگاه نیستند که لازم است برای ساماندهی بازار، برنامه‌ریزی اساسی انجام شود.