به گزارش خودرونگاران به نقل از همشهری، هزینه نصب فیلتر دوده روی همه 2هزار اتوبوس دیزلی تهران رقمی حدود 40میلیارد تومان می‌شود اما عدم‌نصب آنها 440میلیارد تومان برای سلامت شهروندان کشور هزینه در پی دارد.
در 2دهه اخیر بسیاری از کشورها قوانین سختگیرانه‌ای برای محدود کردن تولید وانتشار آلاینده‌های هوا از وسایل نقلیه سنگین و دیزلی تصویب کرده‌اند. این قوانین البته سود سرشاری برای شهروندان و دولت‌ها به‌دنبال داشته است. در سال‌های دهه 1970خودروهای دیزلی از کاتالیست اکسیدکننده استفاده می‌کردند اما از سال 2004همه خودروهای دیزلی موظف شدند که از کاتالیست دیزل استفاده کنند و در مراحل بعدی وسایل دیگری برای بهبود بیشتر اضافه شدند که برای کنترل اکسیدهای نیتروژن(NOx) و ذرات ریز معلق (PM2.5) مفید بودند. فرایند استفاده از فیلتر دوده می‌تواند خروجی اگزوز موتور دیزل را تا حد استاندارد یورو6پاک کند. نتایج بررسی‌های شرکت کنترل کیفیت هوای تهران و مجامع علمی مهم کشور نشان می‌دهد برای کاهش آلودگی ناشی از خودروهای دیزلی باید سراغ راهکار نصب فیلتر دوده(DPF) روی محصولات داخلی و وارداتی رفت. این فناوری قابلیت حذف دود سیاه، ذرات معلق بسیار ریز، اکسیدهای فلزی خطرناک ناشی از سایش موتور و هیدروکربن‌ها را از اگزوز دیزل دارد و با شرایط کارکرد و عملکردی در ایران سازگار است.
تجربه جهانی نصب فیلتر دوده کاهش حیرت‌انگیز انتشار گازهای آلاینده را در پی داشته است. آمار اندازه‌گیری آلودگی وسایل نقلیه سنگین در آمریکا، اروپا، کانادا، ژاپن، کره‌جنوبی و ترکیه کاهش فراوانی را نشان می‌دهد به‌طوری که انتشار ذرات معلق ریز از 210هزار تن در سال 2000میلادی به 8هزار تن در سال 2045کاهش یابد. در حال حاضر در دیگر مناطق، تولید سالانه ذرات معلق ریز در حال کاهش بوده و از 550هزار تن در سال 2000به 340هزار تن در سال 2015رسیده است اما انتظار می‌رود بدون فیلتر دوده تا سال 2045دوباره افزایش یافته و به میزان 630هزار تن برسد.
اما آمار ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد نسبت فایده به هزینه نصب فیلتر دوده حداقل 11برابر است. برای نمونه در برزیل در یک برهه 30ساله نصب فیلتر دوده براساس اتخاذ استاندارد P-8(همان یورو6) منجر به فایده سلامتی 74میلیارد دلاری در ازای هزینه 7میلیارد دلاری شده است. دوره بازگشت این سرمایه نیز عموما کوتاه‌مدت است؛ مثلا در هند با جمعیت انبوه بیش از یک میلیارد نفری، این فواید سلامتی باعث جبران کامل هزینه‌ها ظرف مدت 7سال می‌شود. براساس آمار سازمان بهداشت جهانی، هزینه نصب فیلتر دوده روی همه 2هزار اتوبوس دیزلی تهران رقمی حدود 40میلیارد تومان می‌شود اما عدم‌نصب آنها 440میلیارد تومان برای سلامت شهروندان کشور هزینه در پی دارد. از سویی یک فیلتر دوده به‌طور معمول حدود 20میلیون تومان قیمت دارد اما بر مبنای اصل بازگشت سرمایه براساس حفظ سلامت شهروندان، می‌تواند در کمتر از 10سال سرمایه اولیه را به هزینه‌کنندگان آن باز گرداند و سلامت شهروندان در برابر آلودگی هوا را طی این مدت تضمین کند.
- سرمایه‌گذاری سریع بر نصب فیلتر دوده
قبول کردن و اجرای استانداردهای سختگیرانه‌ای مانند نصب فیلتر دوده نیاز به سرمایه‌گذاری در کوتاه‌مدت دارد که فواید سلامتی بسیار زیادی را در بلندمدت در پی خواهد داشت. تحلیل‌ها نشان‌دهنده آن است که فقط فواید سلامتی که با اجرای زود هنگام این استاندارد‌ها به‌دست می‌آیند، می‌تواند باعث نجات هزاران زندگی شود. به‌دلیل عمر زیاد وسایل نقلیه سنگین، اتخاذ سریع این استاندارد، باعث کاهش بیشتر آلودگی‌ها و کاهش مرگ‌ومیر نوزادان زیادی درآینده خواهد شد. فوایدی که در آمار این گزارش آورده شده، تنها به‌دلیل کاهش مرگ‌ومیر ناشی از کاهش تماس مستقیم با ذرات معلق ناشی از وسایل نقلیه است.
فواید ناشی از کاهش انتشار دیگر مواد آلوده‌کننده، همچون اکسیدهای نیتروژن و اوزن، محاسبه نشده‌اند، هرچند که نشان داده شده است که این مواد نیز اثر منفی‌ای بر سلامتی انسان دارند. همچنین فواید ناشی از کاهش مریضی‌ها درنظر گرفته‌نشده‌اند.
