در میان محصولات داخلی، خانواده سمند به لحاظ داشتن خصوصیات خاص همواره مورد توجه قشر زیادی از افراد قرار داشته و از این رو بیشترین تنوع تجهیزات و قوای محرکه را در میان تمامی دیگر خودروهای هم رده داخلی خود دارد. طبیعتا ایران‌خودرو بهترین گزینه در اولین تجربه خود در به کارگیری پیشرانه توربو را به یکی از اعضای این خانواده اختصاص داده تا نشان دهنده حسن توجه به نشان ملی نیز باشد. نتیجه کار، تولد سورن توربو بود که برای رسیدن به فاز تولید انبوه چندین سال پروسه آزمایش و تست میدانی را پشت سر گذاشته است.

با در نظر گرفتن چندین تجربه سواری با این خودرو که در مراحل مختلف توسعه آن توسط نگارنده به دست آمده، اذعان این موضوع که مجموعه قوای محرکه توربو به کار رفته در سورن در حال حاضر بهتر از هر زمان دیگری است و به راحتی میتوان به آن در استفاده روزمره اعتماد کرد، خالی از اشکال به نظر میرسد. 

بررسی اولیه

در مطالب پیشین در مورد سورن توربو و مشخصات آن به دفعات مطالبی منتشر شده، ولی تنها برای نگاهی دوباره، برخی از بارزترین تفاوت‌های آن با مدل‌های استاندارد این خودرو بیان می‌شود. قلب تپنده به کار رفته در مدل توربوی سورن، کد آشنای EF7 است هرچند قطعات جدیدی را در خود جای داده که مهمترین آن، سیستم توربو باشد. این پیشرانه به لطف بهره گیری از توربو می‌تواند حداکثر قدرت تولیدی خود را به 148 اسب بخار در 5500 دور در دقیقه برساند که در مقایسه با مدل استاندارد 34 اسب بخار نیرومندتر است. 

در خصوص گشتاور نیز، 215 نیوتن‌متر مدل توربو دست پیش زیادی نسبت به گشتاور 155 نیوتن متری مدل معمولی دارد ضمن این که برتری محسوس سورن توربو زمانی به خوبی احساس می‌شود که بدانید این گشتاور از دور 2200 تا 4800 در اختیار راننده قرار می‌گیرد در حالی که پیشرانه استاندارد EF7 حداکثر گشتاور تولیدی خود را در 5000 دور در دقیقه ارایه میدهد. سیستم توربو در سورن باعث شده تا شتاب گیری اولیه خودرو به شکل قابل توجهی بهبود یابد و حتی بتوان به ارقام کمتر از 9.5 ثانیه نیز دست یافت .چیزی که در نمونه استاندارد رکوردی بیش از 12 ثانیه را نشان میدهد.

به غیر از مجموعه سیستم توربو، این خودرو در جعبه دنده BE3 نیز با تغییر ضرایب دنده مواجه شده تا بازده بالاتری در ترکیب با پیشرانه ارایه دهد ضمن اینکه صفحه کلاچ نیز برای دوام بیشتر، از کیفیت بالاتری برخوردار شده و سیستم ترمزها نیز ارتقا یافته‌اند. 

بررسی بلند مدت

در خودروهای توربو به دلیل جدیدتر بودن در بازار داخلی احتمالا اولین سوالی که در ذهن هر خریداری پیش خواهد آمد، دوام و قابلیت اطمینان آنها در بازه‌های زمانی بلند مدت و چند ساله است. واقعیت این است که به طور صد در صدی نمی‌توان گفت که هیچ ایرادی به سیستم‌های پرخوران وارد نیست چرا که اصولا ماهیت خودروهای توربو به گونه‌ای است که راننده تمایل بیشتری به افزایش سرعت و شتاب گیری با وسیله نقلیه از خود نشان میدهد و همین موضوع باعث بیشتر شدن فشار بر روی سر سیلندر و بلوک موتور می‌شود. در عین حال به واسطه قدرت و سرعت بالاتر، متوقف کردن خودرو نیز نیاز به صرف انرژی بیشتری در سیستم ترمز دارد که نتیجه کار، کاهش عمر مفید لنت‌ها خواهد بود. توجه داشته باشید که تمام مسایل بالا، مختص مدل خاصی نیست و همه خودروهای این کلاس را در بر می‌گیرد.

سورن توربو، یکی از جدیدترین محصولات شرکت سازنده به حساب می‌آید و نباید انتظار داشت که تعداد زیادی از آن را در سطح شهر مشاهده کرد، اما یک لحظه صبر کنید! این امکان نیز وجود دارد که بارها سری‌های اولیه این خودرو را دیده باشید ولی قادر به شناسایی آن نبودید! این جاست که انتقاد اصلی (و البته وارد) به خودرو کاملا رنگ و بوی واقعی به خود میگیرد. متاسفانه سورن توربو در مقایسه با مدل‌های استاندارد به غیر از درج نشان توربو آن هم با ابعاد کوچک بر روی گل گیر جلو، هیچ تفاوتی با برادر تنفس طبیعی خود ندارد و همین موضوع اندکی باعث دلسردی خریداران نسبت به انتخاب خود خواهد شد.

برای تکمیل شدن زحمت چندین ساله مهندسان مرکز تحقیقات موتور، پیشنهاد میشود با اندکی تغییرات در بدنه شامل استفاده از رینگ‌های جدیدتر، لاستیک‌های پهن‌تر از مدل کنونی، براگیرهای اسپرت‌تر و در نهایت گرافیک جدید برای چراغ‌های جلو و عقب با صرف کمترین زمان و هزینه، حداقل مدلی متفاوت‌تر به دست مشتریان رسد چیزی که سورن توربو به درستی برازنده آن خواهد بود. در میان خودروهایی که تاکنون مورد آزمایش بلند مدت قرار گرفتند، احتمالا سورن توربو یکی از با اهمیت‌ترین و جذابترین آنها به حساب می‌آید چرا که بررسی عملکرد قوای محرکه آن در این مدت از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. خودروی مورد بررسی از سری‌های اولیه توربو است که در حال حاضر کارکردی بیش از 20 هزار کیلومتر پیدا کرده و علاوه بر مسیرهای شهری به دفعات در جاده و بزرگراه‌ها مورد استفاده قرار گرفته است. از این رو با دید بازتری میتوان به خصوصیات آن طی این مدت پرداخت تا دیدگاه کاملا واقعی و مصرفی داشته باشد. 

پیشرانه سورن توربو مهمترین و جذابترین بخش این خودرو به حساب می‌آید که هر فردی ابتدا قصد دارد توانایی‌های آن را به چالش بکشد که این مدل خاص نیز از این موضوع مستثنا نبوده است!، اما همانند هر چیزی دیگری، پس از مدتی، حرکت با آن وضعیتی عادی به خود می‌گیرد تا فشارهای اولیه دیگر به خودرو و خصوصا مجموعه قوای محرکه وارد نشود. در این کارکرد، خودروی مورد بررسی همچنان سرحال و رو پا احساس می‌شود که با اندکی فشار بر پدال گاز و درگیر شدن توربو، شتابگیری بسیار مناسبی را در دنده‌های یک و دو برای رسیدن به سرعت 100کیلومتر در ساعت فراهم می‌آورد.

البته در این جا هدف کسب بهترین رکورد نبوده چرا که اصولا با توجه به شرایط غیر استاندارد نمی‌توان انتظار شتابی بهتر از 10.5 یا حتی 11 ثانیه را داشت، اما وقتی همین آزمایش در شرایط مطلوب‌تر (استفاده از بنزین سوپر، تنظیم بودن فشار لاستیک‌ها، عدم وجود باد مخالف و در سایر موارد استفاده از شمع‌های ایریدیم و فیلتر هوای تمیز استاندارد) انجام شود، خودروهای به مراتب گران قیمت‌تر نیز از تیررس سورن توربو در امان نخواهند بود!

از آن جایی که سیستم توربوی مورد استفاده بر روی پیشرانه EF7 چندان پر فشار نیست از این رو با لگ‌های کمی نیز همراه است که پس از این مدت استفاده تفاوت چندانی با نمونه‌های صفر کیلومتر این خودرو نمیتوان در آن مشاهده کرد، اما نباید از ذکر این نکته نیز غافل شد که جعبه دنده پنج سرعته دستی همچنان مانند دیگر مدل‌هایی که از آن بهره میبرند، دارای تعویض‌های بسیار نرم و دقیقی نیست و همین موضوع در این خودرو نیز وجود دارد. بدون شک اگر بهینه سازی‌های بیشتری بر روی این جعبه دنده انجام شود، عملکرد بهتری را خصوصا در شتاب‌گیری‌های ثانویه میتوان از سورن توربو به دست آورد.

سیستم ترمز نیز با توجه به این که از چهار دیسک در هر چهار چرخ بهره می‌برد قابلیت اطمینان خوبی در راننده برای متوقف کردن خودرو به وجود می‌آورد، اما نباید عملکرد آن را جزء بهترین‌ها در میان مدل‌های هم رده دانست هر چند که از تمام خودروهای چینی همچنان بهتر است. خوشبختانه کیفیت مونتاژ خودروی مورد بررسی خوب بوده و در این کیلومتر، سر و صدای خاصی در داخل کابین به گوش نمی‌رسد ضمن این که کمک‌ها نیز بدون مشکل خاصی مانند روز اول در حال انجام وظیفه خود هستند! در مورد مصرف سوخت اگر نگاهی به اطلاعات خودرو بیندازید، متوجه می‌شوید که سورن توربو کم مصرف‌تر از نمونه مشابه استاندارد است. به صورت تئوری، از آنجایی که‌ساز و کار جرقه زنی و اشتعال درون محفظه سیلندرها به واسطه ورود هوای فشرده بهتر انجام می‌شود، پیشرانه‌های توربو عموما کم مصرف به نظر می‌آیند، اما واقعیت این است که درست در نقطه مقابل به دلیل فشار بیشتر به پیشرانه و حرکت با دورهای بالاتر برای بهره گیری از توربو، عملا مصرف سوخت تفاوت چندانی با حالت عادی ندارد و بلکه در برخی اوقات رقم‌های بالاتری را نیز نشان می‌دهد!، اما اگر قصد رانندگی هیجانی و خیلی سریع را با خودرو نداشته باشید دست یابی به مصرف ترکیبی در حدود 7.5 لیتر در هر 100 کیلومتر پیمایش، به راحتی میسر خواهد بود.

سورن توربو یا سورن معمولی

برخی عقیده دارند که خودروهای توربو در دراز مدت کارایی مدل‌های معمولی را ندارند. در حالی که به طور نسبی میتوان این نظر را پذیرفت ولی شرایط نگهداری هر خودرویی نقشی تعیین کننده در دوام و طول عمر بهینه آن خواهد داشت. بر همین اساس، نباید با دیدگاهی منفی به اولین خودروی ملی توربو نگاه کرد و درست در نقطه مقابل در نظر نگارنده اگر قرار بر انتخاب میان مدل معمولی و توربو باشد، بدون شک گزینه دوم در اولویت است. اولین و مهمترین دلیل به قیمت بسیار عالی و رقابتی آن باز میگردد که تنها نیازمند پرداخت اندکی بیش از 1 میلیون تومان بیشتر برای به دست آوردن قدرت و گشتاور به مراتب بالاتر است.

دومین مورد در بازده بهتر پیشرانه توربو قرار دارد که اگر تحت شرایط یکسان و عادی در برابر مدل فاقد توربو باشد، مصرف و آلایندگی کمتری خواهد داشت.

البته در کنار این مزایا باید به برخی معایب خودرو نیز اشاره داشت که به طور مثال هزینه بالاتر تعمیرات در صورت بروز خرابی در پیشرانه است ضمن این که نگهداری خودروهای توربو از جمله سورن توربو نیازمند دقت بیشتری است که خوش بختانه معمولا اکثر خریداران از آن برخوردارند.

سخن نهایی

با تغییر روند جهانی و تمایل شرکت‌ها و مصرف‌کنندگان به استفاده از خودروهای توربو، بازار این مدل‌ها نیز رفته رفته در داخل کشور داغ شده است. سورن توربو قطعا ارزانترین و بهترین گزینه‌ای است که با قیمتی کمتر از 40 میلیون تومان، توانایی رقابت با خودروهای چینی به مراتب گران قیمت‌تر از خود را دارد.

خوشبختانه در سال‌های اخیر با افزایش کیفیت پیشرانه‌های EF7 دیگر برخی مشکلات نمونه‌های اولیه را در آن نمی‌توان یافت که این شامل مدل توربو نیز می‌شود و در نتیجه نگرانی به لحاظ ایرادات فنی در آن وجود ندارد. به هر صورت، سورن توربو به عنوان اولین تجربه در تولید خودروی مجهز به توربو پس از چند سال بررسی و آزمایش، نه تنها در نمونه‌های صفر کیلومتر، بلکه پس از پیمایش بیش از 20 هزار کیلومتر نیز به عنوان خودرویی مناسب و قدرتمندتر نسبت به رقبا شناخته شده است.