خودرونگاران - نرگس رسولی : نیمه مرداد بود که یکباره سر تیتر اکثر روزنامه ها و خبرگزاری ها با خبر مربوط به امحای 13 خوردوی میلیاردی قاچاق پر شد و موج جدیدی از اطلاع رسانی در مورد خودروهای وارداتی قاچاقی ایجاد شد. موجی که با آیین نامه جدید ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز کمی آرام گرفت و 13 خودروی میلیاردی را از لبه تیغ آهن قراضه شدن گذراند.
طبق جدیدترین اعلام ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، طی چهار ماهه ابتدای امسال ۴۵ دستگاه خودرو لوکس قاچاق کشف شده است؛ یعنی به طور متوسط هر سه روز یکبار و البته کمتر، یک خودروی میلیاردی به صورت قاچاق وارد کشور می‌شود!
البته شاید پذیرش این موضوع که یک خودرو با آن حجم و ابعاد چگونه می‌تواند به صورت قاچاق وارد شود، سخت باشد. ولی زمانی که معاون مبارزه با قاچاق ارز و کالای سازمان تعزیرات حکومتی این موضوع را تایید کرد و از امحای ۱۳ دستگاه بنز و پورشه به ارزش حدود ۱۴ میلیارد تومان که از مرزهای غیر رسمی وارد شده خبر داد، این تصور دور از ذهن به واقعیت بدل شد.
هر چند که برخی اطلاعات از وجود خودروهایی می دهد که بیش از یک دهه در پارکینگ های رو باز سازمان امور تمیلیکی آفتاب می خورند اما همچنان این سوال مطرح است که اساسا قاچاق کالایی مثل خودرو که در وهله اول عملی به نظر نمی‌رسد، به چه شیوه و از طریق چه کسانی امکانپذیر است؟ موضوعی که ما را به گفتگو با قاسم خورشیدی سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ترغیب کرد . قاسم خورشیدی که در طی چند ماه گذشته بارها در مورد خودروهای وارداتی قاچاق صحبت کرده بود، در گفتگو با وی سعی کردیم به جای آمار و ارقام از سوالی بپرسیم که بیشتر نحوه قاچاق را باور پذیر می کند و چرایی آن را تا تعداد و ارقام و حتی سرنوشت وارداتی های قاچاقی را .
* در چند ماه گذشته بحث قاچاق خودرو بسیار گرم شد و طبق وعده ها تا یک ماه آینده 13 خودرو میلیاردی امحا یا صادر خواهند شد . می خواهم کمی بحث را کمی بازتر کنیم تا پیش از این بحث واردات قاچاقی خودرو با توجه به حجم و سختی قاچاق این نوع کالا به این حد گرم نبود ، اما حالا کار به جایی رسیده است که خبر از ورود هر سه روز یک خودروی قاچاق مطرح می شود و حتی برای قاچاق خودرو قانون تدوین می شود و آیین نامه های خاص آن نوشته می شود . چه چیزی باعث شده تا قاچاق خودرو به حد کنونی گسترده شود ؟
این یک واقعیت است که قاچاق خودرو به کشور از حیث تعداد زیاد قابل توجه نیست ولی از آنجایی که خودرو یک وسیله حجیم است که در منظر و دید قرار می گیرد سوال اصلی دقیقا نحوه واردات خودرو هاست. در حقیقت چیزی که موجب برجسته شدن موضوع قاچقا خودرو می شود هم تعداد نیست بلکه همین باور پذیر بودن قاچاقی بودن آنهاست . این که چه دست هایی می توانند خودرویی با این حجم وارد کشور کنند به اعتقاد من دلیل اصلی برجسته شدن قاچاق خودرو دقیقا مبادی ورودی و نحوه واردات آن است وگرنه با خودرو هم مثل سایر کالاهای قاچاقی برخورد می شد.
*قبل از این که وارد بحث مبادی ورودی خودروهای قاچاق بشویم بفرمایید طبق آخرین آمار شما تعداد خودروهای قاچاق وارد شده در این سالها چه تعداد بوده است ؟رییس سازمان اموال تملیکی گفته است که تا پایان مهر باید مزایده واگذاری ۱۳۷ خودروی لوکس با حجم موتور بالای ۲۵۰۰ سی‌سی را برگزار می کرد.
در مجموع از ابتدای93 تا الان ما در کل 120 دستگاه خودرو به کشور قاچاق شده است .
*چرا ؟ دراین بازه زمانی به یکباره حجم خودروهای قاچاق افزایش یافت ، تا قبل از این تاریخ تعداد خودروهایی که با نام قاچاق به کشور وارد می شدند اصلا قابل قیاس با تعداد فعلی نیست
علت اصلی ممنوعیت واردات خوردوهای 2500 سی سی به بالاست. یعنی از زمانی که دولت واردات خودروهای 2500سی سی به بالا را ممنوع کرد میل به قاچاق این نوع خودروها برای اشخاصی که به نوعی در این بازار سهم و سودی دارند ،موضوعیت پیدا کرد. در حال حاضر هم خودروهای مکشوفه قاچاق اکثرا در رنج خوردوهای 2500 سی سی هستند یعنی دقیقا همان خودروهایی که واردات قانونی آنها به کشور ممنوع است .
*بفرمایید دقیقا این خودروها به چه روشی به کشورها می آیند؟ وزیر صنعت معدن و تجارت رسما اعلام می کند که خودروها از مبادی رسمی و مناطق آزاد وارد می شود که شائبه دست داشتن مدیران این مناطق را به ذهن متبادر می کند و از سوی دیگر اکبر ترکان مدیرعامل مناطق آزاد این موضوع را رد می کند . شما بگویید طبق تحقیق شما این خودروها چگونه وارد می شوند؟
شیوه های قاچاق خودرو شیوه های بسیار پیچیده است. گاهی این خوردوها همراه با کالاهای که به صورت رسمی واردمی شوند به کشور می آیند و از اسناد خودروهای قدیمی که ممکن است احیانا به دلایلی اسقاط شده اند، استفاده می کنندو به این کیفیت مورد استفاده قرار می گیرند.
گاهی ممکن است که این خودروها با استفاده از معافیت های مناطق آزاد به کشور وارد شوند . در حقیقت این خودروها برای استفاده در مناطق آزاد و طبق شرایط این مناطق وارد میشوند اما به شیوبه های مختلف برای آنها سند سازی شده و پلاک دائم می گیرند. یعنی پلاک منطقه آزاد برداشته شده و با جعل سند و سندسازی با استفاده از تبانی با برخی مدیران برای آنها سند زده می شود و پلاک دایمی برای آنها گرفته می شود .
عمده شیوه های تا الان برای این خودروها استفاده شده است این روش هاست. البته روش دیگری هم برای واردات خودروهای قاچاق انجام شده است که که قدیمی تر است . برای مثال وارد کننده با علم به این که اقدام غیر قانونی انجام می دهد خودرو را از مبادی رسمی وارد کشور می کند و به سراغ خودروی مذکور نمی رود . تا این که سازمان امور تملیکی طبق قانون برای کالاهای بی صاحب و متروکه مزایده برگزار کند و آن زمان وارد کننده اصلی با رابطه هایی که دارد خود را خریدار این خودروها معرفی کرده دوباره با خودروی مذکور را می خرد . به این روش به صورت قانونی برای خودروی غیر قانونی خود سند می گرفته اند.