به گزارش خودرونگاران به نقل از صمت، در انقلاب صنعتی قرن بیستویکم، رایانه حکمرانی میکند و انسان دیگر بهصورت دستی دخالتی در صنعت ندارد. از سوی دیگر مساحت کارخانهها کوچکتر شده و محصولات به راحتی قابل دسترس خواهند بود. برخی از خودروسازان جهانی چند سالی است که خود را برای ورود به چهارمین انقلاب صنعتی آماده کردهاند که از جمله میتوان به شرکت خودروسازی فیات اشاره کرد. آنطور که پیترو پرلو، مدیر پژوهشهای این شرکت خودروسازی در سفر خود به ایران اعلام کرده، زمان ساخت خودرو در کارخانههای بزرگ گذشته و امروز با فناوریهای پیشرفتهای که در حوزه روباتیک فیات به وجود آمده، این شرکت میتواند یک خودرو را با چند دستگاه روباتیک در هر جای دنیا تولید کند. به گفته پرلو، اکنون شرکت فیات کارخانههای تولید خودرو پاک را با ظرفیت تولید ۵۰ خودرو در روز در فضایی به اندازه ۲ هزار و ۵۰۰ مترمربع ساخته و نصب میکند. به عبارتی عمر کارخانههای خودروسازی بزرگ در دنیا کوتاه و کوتاهتر میشود. این کارخانهها در شرکت فیات ساخته و با کانتینربرهای تماماتوماتیک به محلی که مشتری سفارش داده باشد، منتقل میشوند. براساس سخنان این مدیر فیات، برای راهاندازی این کارخانه خودروسازی تنها به آب، برق و فضا نیاز بوده و باید درنظر داشت که یکی از وظایف انقلاب صنعتی کوچک کردن فضای تولید است. این کارخانه اکنون توانسته تا ۵۰۰ درصد فضای تولید ماشین پاک را نسبت به رقبای خود کاهش دهد.
کرایه خودرو جایگزین خرید
از انقلاب چهارم صنعتی و برنامههای خودروسازان در این زمینه که بگذریم، اکنون این پرسش مطرح میشود که چه آیندهای در انتظار صنعت خودرو است و خودروسازان ایرانی تا چه اندازه خود را برای ورود به دنیای جدید صنعتی آماده کردهاند؟کوچک شدن شرکتهای خودروسازی و فراگیر شدن استفاده مشترک از خودرو از جمله مواردی است که یک کارشناس صنعت خودرو در گفتوگو با صمت برای آینده صنعت خودرو پیشبینی میکند. به گفته فربد زاوه، بازار خودرو از تملک به سمت اشتراک حرکت خواهد کرد بهگونهای که این مدل در حالحاضر در اروپا پیاده میشود. اشتراک، یک مرحله از لیزینگ جلوتر است به این صورت که در لیزینگ خودرویی اجاره میشود و به صورت تماموقت در اختیار مشتری قرار میگیرد و تمام هزینههای نگهداری به عهده مشتری خواهد بود اما در اشتراک، مشتری به جای در اختیار داشتن خودرویی مشخص در دوره زمانی مشخص، از یک خودرو برای مبدا تا مقصدی استفاده میکند و مشتری بعدی از آن مکان خودرو را برداشته و به مقصد خود میرود.
آنطور که زاوه میگوید این مدل، اشتراکگذاری خودرو نام دارد که مشتری به ازای مسافت و کیلومتر طی شده، پول پرداخت میکند. این مدل با خودروهای برقی به اجرا درمیآید و در آینده نسل جدید این خودروها که خودران نیز خواهند بود، هم جای تاکسی و هم جای مالکیت شخصی خودرو را خواهد گرفت و به دیگر سخن، خرید خودرو دیگر توجیه ندارد. از آنجایی که خودروهای خودران راننده ندارند، مشتری هزینه راننده را پرداخت نمیکند. این کارشناس خودرو توضیح میدهد که سفارش خودرو از طریق نرمافزارهایی مشخص به طور آنلاین انجام شده و کرایه از طریق کارتی که شناسایی میشود تعیین و در پایان مقصد، کارت برداشته و هزینه پرداخت خواهد شد. به عنوان نمونه اگر در اروپا برای مسیری مشخص باید ۴۰ یورو کرایه پرداخت کرد، با این مدل، هزینهها به حداقل رسیده و حدود ۴ تا ۸ یورو خواهد شد زیرا رانندگی به عهده مشتری است. زاوه با اشاره به یکی از جذابیتهای این روش ادامه میدهد: در این روش رویکرد جالبی که وجود دارد این است که نفر بعدی که سوار خودرو میشود از نظر پاکیزگی به نفر قبلی نمره میدهد و این امتیازها روی کرایه بعدی اثرگذار خواهد بود. اگر خودرو کثیف تحویل داده شود، دفعه بعدی مشتری ناچار به پرداخت کرایه بیشتری خواهد بود. این مدل به شکل فرهنگ درآمده و مورد استقبال قرار گرفته زیرا برای مصرفکننده اقتصادی است. وی با بیان اینکه با افزایش خودروهای الکتریکی، دنیا به سمت کاهش تولید خودرو گام برمیدارد، تصریح میکند: در دورهای نشانی نظیر کونیکا در بخش دوربین، عکاسی فعالیت داشت. این شرکت با فناوری ساخت فیلم دوربین، به حیات خود ادامه میداد اما از بین رفت زیرا فناوری که این شرکت از آن استفاده میکرد دیگر کاربردی نداشت. این قصه در صنعت خودرو نیز جریان دارد و پیشبینی میشود تقاضای خودروهای جدید در بازار کشورهای پیشرفته از سال ۲۰۲۰م به بعد با کاهش روبهرو شود و شرکتها به سمت کرایه خودرو حرکت کنند. مدل کرایه، تقاضای خرید را به شدت کاهش میدهد بنابراین صنعت خودرو اهمیت خود را از دست خواهد داد. این کارشناس صنعت خودرو پیشبینی میکند که بهطور حتم از حدود ۳ تا ۴ سال دیگر در تمام کشورهای اتحادیه اروپا و برخی کشورهای حوزه خلیجفارس مدل استفاده از خودروهای خودران پیاده خواهد شد و به دیگر سخن سبک استفاده از خودرو تغییر میکند. ایران هم ناگزیر به استفاده از این مدل خواهد بود زیرا نمیتوان زیر موجفناوری مقاومت کرد. به عنوان نمونه در دورهای برای استفاده از فناوری جی۴ مقاومت میشد اما این موج درنهایت وارد کشور شد. شاید سرعت گسترش این مدل در ایران مانند کشورهای اروپایی و امریکایی نباشد، اما تا ۱۰ سال آینده این خودروها به شکل وارداتی به کشور میآیند، در این بین مشکل زیرساختهای جادهای در ایران وجود دارد که باید برطرف شود.
خرید کیتهای خودرویی
تغییر مدل ساخت خودرو در سالهای آینده متفاوت است و هر شرکت براساس رویکرد خود با برنامهای منسجم خود را برای ورود به دنیای جدید صنعتی آماده میکند. خرید «کیت خودرو» از جمله مواردی است که یکی از اعضای هیات مدیره انجمن تخصصی مراکز تحقیق و توسعه صنایع و معادن برای آینده صنعت خودرو تصور میکند. امیر سیمدار در گفتوگو با صمت اظهار میکند: بسیاری از پیشبینیها کلان و ایدهآلگرایانه است، اینکه تا چه اندازه به نتیجه برسد در آینده مشخص خواهد شد. در چشمگیر بودن تغییرات هیچ شکی نیست اما اینکه در چه حدی باشد، اکنون در قالب حدس و گمان ارائه میشود. وی به این پرسش که آیا صنعت خودرو ایران نیز وارد این موج صنعتی میشود، اینگونه پاسخ میدهد: بهطور حتم صنعت خودرو ایران نیز نمیتواند از برنامههای آینده این صنعت جدا باشد اما اینکه چه زمانی به برنامهها نزدیک میشود، قابل پیشبینی نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد. اگر براساس روال کنونی و با تصمیمگیریهای زمانبر پیش برویم، به طور حتم از قافله عقب خواهیم ماند. برای رسیدن به جایگاهی که بتوانیم از قدرت رقابت برخوردار باشیم، حرکتی جمعی و عزمی راسخ نیاز است تا اتفاقها بهگونهای دیگر رقم بخورد. سیمدار با اشاره به اینکه تا چند سال پیش شرکتهای چینی در بازار خودرو حرفی برای گفتن نداشتند اما اکنون تهدیدی برای بزرگترین خودروسازان دنیا به حساب میآیند، میافزاید: برای دور نماندن از برنامههای جهانی در آینده باید تصمیمگیری سریع، انجام مطالعات منسجم و هدفمند، داشتن راهبرد مشخص و... در صنعت خودرو انجام شود. براساس این گزارش انقلاب چهارم صنعتی در راه است و خودروسازان جهانی خود را برای ورود به این دنیای جدی آماده میکنند. از آنجا که در کشور نیز گروههای مختلف خودروسازی وجود دارد، انتظار میرود این صنعتگران در برنامهریزیهای آینده خود، روشهایی را طراحی و به اجرا درآورند تا فاصله خود را با خودروسازان جهانی برای ورود به این عرصه کمتر کنند.