به گزارش خودرونگاران به نقل از اعتماد ،صادرات به عنوان نقش سازنده و زیربنایی در راه توسعه تولیدات داخلی و فرصتهای شغلی درجامعه مورد توجه قرارمی‌گیرد. خودروسازان معتبر دنیا همواره برای حفظ بازارهای صادراتی خود، اقدام به ارایه محصولات جدید بطور سالانه و همچنین ارتقای سطح کیفی و کمی خودروهای تولیدی خود می‌کنند تا در دنیای رقابتی امروز عقب نمانند. در شرایطی که اقتصاد ایران در مسیر توسعه‌یافتگی حرکت می‌کند، کشورهای همسایه می‌توانند بهترین فرصت برای صادرات باشند.
در همین رابطه با مهندس سعید تفضلی معاونت صادرات و امور بین‌الملل گروه صنعتی ایران‌خودرو گفتوگو کرده‌ایم که در پی می‌آید:
آقای مهندس، برای شروع صحبت اجازه بدهید از کشور همسایه، یعنی عراق شروع کنیم که به نظر می‌رسد بازار هدف اصلی ایران خودرو به شمار می‌رود. در بحث صادرات خودرو به این کشور چه اقداماتی انجام شده است ؟
بازار اصلی ما در سال‌های گذشته عراق بوده است که با تغییر مقررات این کشور که از ابتدای سال ٩٥ در این کشور اعمال شد معافیت گمرکی مربوط به خودروهای مونتاژی تقریبا حذف شد و قرار شد گمرکی معادل خودروهای سی‌بی‌یو اعمال شود و موجب شد تا در برنامه‌ریزی برای صادرات خودرو به عراق تغییراتی ایجاد کنیم.
به نظر می‌رسد در کنار تمام تلاش‌ها برای توسعه صادرات و توسعه خطوط و حضور در کشورهای مختلف، اما همچنان به بازار عراق توجه ویژه‌ای دارید؟
به هر حال عراق کشور همسایه‌ای است که تاکنون فعالیت خوبی در این کشور داشته‌ایم و مقرر شده است تا دولت عراق تا ماه‌های پایانی سال تصمیم نهایی خود را برای تعرفه واردات قطعات منفصله اتخاذ کند و تصمیم بگیریم که یا خودرو به طور کامل ارسال کنیم یا همچنان به صورت قطعات منفصله در خاک عراق به تولید بپردازیم.
برنامه تولید در عراق چقدر بوده است؟
برای امسال برنامه صادراتی ایران خودرو 20هزار دستگاه در نظر گرفته شده بود که 14500دستگاه در عراق برنامه‌ریزی شده بود و با توجه به تجربه‌هایی که در سال‌های قبل داشتیم دستیابی به این عدد کاملا منطقی و در دسترس به نظر می‌رسید. ما در سال گذشته بیش از 10هزار دستگاه خودرو به عراق صادر کردیم.
گمرکی عراق به چه عددی افزایش یافت که صادرات قطعات منفصله به عراق توجیه‌پذیری خود را از دست داد؟
واردات C.B.U یا همان خودروی کامل ١٥ درصدبود و برای خودروی نیمه منفصله C.K.D صفر بود که دولت عراق تعرفه C.K.D را هم به همان عدد ١٥ درصد افزایش داد این باعث شد با توجه به هزینه‌هایی که خریدار باید برای پلاک پرداخت کند خرید خودروهای وارداتی را توجیه‌ناپذیر می‌کند.
خودروهای صادراتی به عراق همان مشخصات فنی ایران را دارد؟ یعنی با همان مشخصات و آپشن‌ها در این رنج قیمت فروخته می‌شود؟
خیر خودروهایی که به عراق صادر می‌شود به جهت استانداردهای متفاوتی که در عراق لحاظ می‌شود دارای آپشن‌های کمتری نسبت به خودروهای داخل ایران است و نداشتن آپشن‌هایی مثل ایربگ و ABS و شیشه بالابر برقی و... به عنوان مانعی برای پاس نکردن استانداردهای خودرویی محسوب نمی‌شود.
این قانون جدید دولت عراق چقدر به ایران خودرو ضرر زد ؟
ابتدا باید توجه داشت که قطعا گسترش بازارهای هدف، حضور در بازارهای خارجی، ارزآوری و اعتلای سطح فناوری و دست یابی به استانداردهای روز دنیا اهدافی است که در صادرات اولویت نخست ماست و اگر شما بخواهید مزیت‌های صادرات را طبقه‌بندی کنید شاید سودآوری دراولویت‌های سوم یا چهارم قرار داشته باشد. این امر نه‌تنها برای ما به عنوان یک خودروساز مطرح است که برای سایر خودروسازان دنیا نیز مطرح است. این روزها خودروسازان از طریق تداوم حضور در کشورهای دیگر و فروش قطعات و خدمات پس از فروش و توسعه بازار در بلندمدت به سود مورد نظر خود می‌رسند.
بنابراین اگر ما صادرات نداشته باشیم زیان قابل توجهی متوجه‌مان نمی‌شود ولی عدم حضور ما در بازارهای جهانی همیشه ضعف است و باید به این ضعف غلبه کنیم چراکه محدود شدن به بازارهای داخلی خودمان در بلندمدت باعث می‌شود نتوانیم همپای سطح توقع مشتریان‌مان تولید داشته باشیم. به این جهت اولویت ما در صادرات غیر از بحث سودآوری است.
خودروهای تولیدی ایران خودرو که دارای رنج قیمتی بالایی هستند نیز در بحث صادراتی به عراق مورد توجه دارید؟ اصلا عراقی‌ها خواهان استفاده از این خودروهای شما هستند؟
اصولا در بحث صادرات اول برند ایران خودرو را در نظر می‌گیریم که دنا، رانا، سمند و آریسان است ولی در برخی بازارها شرکت‌های خارجی مجوز صادرات می‌دهند مثلا در عراق مجوز صادرات رنو و پژو را داریم.
این اتفاق زمینه حضور در بازارهای دیگر را فراهم کرد؟
بعد از این اتفاق تصمیم گرفتیم بازارهای دیگر را ایجاد کنیم یا توسعه دهیم. در این رابطه مذاکرات با الجزایر روال خوب و رو به گسترشی را داشت و البته باید گفت که در الجزایر دو رویکرد را دنبال می‌کردیم یک رویکرد بحث cbu است و بحث دیگر الزامی که دولت الجزایر برای وارد‌کننده‌های خودرو گذارده است که از ابتدای سال 2017 مجوز واردات به کسانی می‌دهد که حتما یک خط تولید یا مونتاژ در این کشور داشته باشند به همین جهت تشکیل یک شرکت مشترک با طرف الجزایری و احداث یک خط مونتاژ را پیش بردیم. البته فعالیت‌های مربوط به ثبت تجاری خودروهای تولیدیمان در این کشور برای خودروی دنا را انجام دادیم و این خودرو در این کشور ثبت شد و مجوز پلاک شدن در الجزایر را دریافت کرد.
ظاهرا در همین راستا هم بحث صادرات به تونس را پیگیر شده‌اید.
ما همزمان با مذاکرات الجزایر، مذاکرات با مشتری تونسی را نیز در دستور کار داشتیم. البته ذکر این نکته هم ضروری است که بازار تونس بازار بسیار سختی برای صادرات خودرو است. چرا که در تونس استانداردهای واردات خودرو استانداردهای اروپایی است و باید برای واردات خودروهای‌مان این استانداردها را بر روی محصولات‌مان پیاده‌سازی می‌کردیم به این جهت بر روی خودروهای رانا استانداردهای اروپایی را پیاده‌سازی کرده و توانستیم خودروی رانا را در تونس ثبت تجاری کنیم و یک محموله 200 دستگاهی ارسال کردیم.
البته پیش از این نگاهی هم به بازارهای آسیایی داشتید و خطوط تولیدی هم در کشورهای آسیایی داشتید در حال حاضر هم این برنامه را در نطر دارید؟ ظاهرا قصد دارید خط تولید خودرویی خود را مجددا فعال کنید و بحث خط تولید در آذربایجان در برنامه فعالیت‌تان است.
در کنار بحث الجزایر و تونس بحث ایجاد خط مونتاژ خودرو در آذربایجان را به عنوان یکی دیگر از برنامه‌های توسعه صادراتی ایران خودرو در دستور کار داشتیم که در حال حاضر عملیات ساختمانی آن آغاز شده است. باید توجه داشت که در همکاری‌های جدید سرمایه‌گذاری‌ها با طرف مقابل خواهد بود و ما صدور خدمات فنی و مهندسی را خواهیم داشت. البته همزمان با بحث خط تولید آذربایجان کارخانه‌ای که در سوریه داشتیم و به خاطر موضوع جنگ سوریه امکان فعالیت نداشت از ابتدای سال جاری مجددا فعالیت خود را آغاز کرده است و ماهانه 120 دستگاه تولید دارد. در کنار این بازارهای آسیایی بازار لبنان و یمن را هم مورد توجه داریم. برای یمن یک محموله ارسال کرده‌ایم.
در خصوص آذربایجان ظاهرا مشکلات دولتی برای همکاری وجود دارد؟
در این کشور ایران خودرو حضور خوبی داشت متاسفانه در آذربایجان مشکلاتی به وجود آمد که موجب شد ٥-٦ سال اخیر خضور پر رنگی در این کشور نداشته باشیم به گونه‌ای که یکی از اولویت‌های صادراتی ما در بین بازارهای همسایه آذربایجان بود و این کشور جایگاه ویژه‌ای داشت ولی به خاطر کاهش قیمت نفت و کاهش قدرت خرید مردم این منطقه خرید خودرو کاهش یافت و بر عدم موفقیت ما در این بازار افزود.
در عین حال در سال گذشته مذاکراتی شروع کردیم که در سال جاری منجر به توافق برای ایجاد خط تولید برای مونتاژ با ظرفیت 10 هزار دستگاه در سال شد که این موافقت نامه مبنای مذاکرات بعدی شد تا در دوماه گذشته با حضور وزیر صنعت، معدن و تجارت و مدیرعامل ایران خودرو قراردادی امضا شد و عملیات شروع شد و از ابتدای آذر ماه کار ساخت و ساز شروع شد و کار ساخت تجهیزات هم همزمان آغاز شد تا در خرداد ماه سال ٩٦ تولید انجام شود.
برای لبنان هم ظاهرا همین دیدگاه وجود دارد؟
لبنان بازار بسیار با اهمیتی برای ایران است. بازار سهل و ممتنع چرا که از نظر سفارشات بسیار بازار بزرگی نیست و سفارشات زیادی ندارد ولی چون آنجا عرصه ظهور و خودنمایی همه برندهای دنیاست ما باید تلاش کنیم که حضور داشته باشیم و برای همین منظور هم نماینده خوبی را برای لبنان انتخاب کردیم. البته طبق آمار ٩٦ درصد بازار لبنان در اختیار خودروهای اتوماتیک است و ما امیدواریم که بتوانیم این ضعف مان را جبران کنیم. در بازار لبنان فروش خودروی دنده‌ای کار بسیار سختی است در عین حال ما تعداد محدودی به عنوان نمونه دنا، سورن، آریسان و رانا را به لبنان فرستادیم و در نمایشگاه شرکت کردیم و خدا رو شکر همه خودروها فروش رفت و موفق شدیم سفارش250 دستگاه خودرو را داشته باشیم. حضور در بازار لبنان زمانی صد درصد محقق خواهد شد که بتوانیم خودرو اتوماتیک عرضه کنیم.
برنامه صادراتی برای خودروهای اتوماتیک در ایران خودرو چه زمانی انجام خواهد شد.
از پایان سال جاری محصولات پژو با گیربکس اتوماتیک تولید خواهند شد و برای خودروهای صادراتی هم برنامه‌ریزی ١٨ ماهه انجام شده است.
در بین صحبت هایتان به موضوع سوریه اشاره کردید با توجه به خط تولید ایران خودرو در این کشور، با آرام شدن شرایط سوریه فکر می‌کنید چه زمانی این سایت آماده تولید مجدد است ؟
یکی از اتفاق‌های میمون در موضوع سایت سوریه این است که در طول جنگ سوریه سایت ایران خودرو به خاطر موقعیت مکانی‌اش آسیبی ندیده است. در40 کیلومتری دمشق قرار دارد و از ابتدای سال ٩٥ هم هر ماهه محموله‌ای ٩٦ دستگاهی یا 120 دستگاهی با توجه به ارزی که دولت اختصاص داده است محموله خودرویی به این سایت ارسال کرده‌ایم. در عین حال در ملاقاتی که با وزیر صنایع سوریه در خردادماه سال جاری داشتم اعلام شد که دولت سوریه 30 هزار خودروی سواری و تجاری نیاز دارد و خط اعتباری که از محل توسعه صادرات غیر نفتی در سال ٩٥ دولت مصوب کرده است توانستیم با این اعتبار خرید و البته توجه دولت سوریه به خرید از ایران سعی کردیم بخشی از این نیاز را تامین کنیم.
به تازگی بحث صادرات خودرو پلیس به ترکمنستان را نیز در دستور کار داشتید قرار است چقدر در این بازار حضور داشته باشیم ؟
ترکمنستان و بازارهای مشابه آن به دلیل وجود بازار خودروهای دسته دوم بازارهایی هستند که به‌شدت محدودیت برای صادرات داریم چرا که رقیب ما همیشه خودروهای دست دوم ژاپنی است که با قیمت نازلی عرضه می‌شود و باعث شده تا طبع بازار به سمت این خودروها برود در عین حال در راستای روابط بالای دو کشور و حضور کارخانه عشق آباد ایران خودرو وتجربه‌ای که از قبل داشته‌ایم موفق شده‌ایم سفارشی برای خودروی پلیس داشته باشیم که ارسال کردیم.
شرکت ایران خودرو در عشق آباد همچنان فعال است ؟یا در راستای عدم فعالیت سایت‌های خارجی این شرکت هم فعالیتی ندارد؟
نه شرکت در عشق‌آباد همچنان فعال است و در میان تمام سایت‌های ایران خودرو غیر از ونزوئلا بقیه سایت‌های خارجی فعال هستند
تمایلی ندارند که در این کشور با توجه به دست دوم بودن خودروهای موجود در بازارشان سایت خودرویی ایجاد کنید ؟
اینکه ما سرمایه‌گذاری کنیم یا آنها باید دارای توجیه اقتصادی باشد. وقتی سایر بازار کمتر از 10 هزار خودرو در سال است توجیه مناسبی برای تولید مستقیم و ایجاد سایت را ندارد.
در کنار توسعه برنامه‌های صادراتی‌تان‌با ساحل عاج هم قراردادهای جدید داشته‌اید؟
بله در این کشور هم در یک مناقصه نوسازی ناوگان شرکت کردیم و توانستیم در میان رقبایی همچون ژاپن، کره، چین و هند حضور پیدا کنیم امیدواریم بتوانیم با تاکسی‌های رانا این مناقصه را برنده بشویم و در این کشور هم حاضر شویم. در بین رقبای قدر همچون ژاپن و کره با توجه به اینکه قیمت امتیاز قابل توجهی را دارد می‌توانیم امیدوار باشیم که می‌توانیم یکی از برنده‌های این مناقصه باشیم.
قیمت تمام شده رانا برای صادرات به ساحل عاج چقدر است؟
رانایی که در ساحل عاج عرضه می‌شود با توجه به استانداردها و مشخصاتی که در نظر گرفته می‌شود بسیار باصرفه‌تر است و ضمن اینکه ما با توجه به کارخانه‌ای که در سنگال داریم در صورت برنده شدن در این مناقصه با استفاده از این سایت و مونتاژ خودرو در آن سایت این خودروها را تامین می‌کنیم چراکه یکی از اهداف سایت سنگال همین موضوع بود و با این اوضاع قیمت مناسبی خواهند داشت. این موضوع را هم در نظر بگیرید که در این کشورها خودروهای عمومی معافیت گمرکی دارند، و اگر این خودروها در سنگال تولید شود از معافیت مالیاتی منطقه اومو استفاده خواهد کرد که معافیت مالیاتی اتحادیه گمرکی بین ١٥ کشور غرب آفریقاست. این امر بین سنگال و ساحل عاجل هم رواج دارد و اگر ما در سنگال تولید داشته باشیم با همین گمرکی می‌توانیم خودروهای خود را به ساحل عاج برده و قیمت تمام شده محصولات‌مان را کاهش دهیم. با توجه به این موارد می‌توانیم در مقابل رقبایی که نام بردم حضور داشته باشیم و امیداور باشیم که در مناقصه برنده شویم.
با این احتسابات برآوردی از هزینه تمام شده خودروهایی که درآنجا تولید می‌شوند نسبت به داخلی‌ها دارید؟
خیلی قیمت تمام شده بالاتر از داخل است چراکه هزینه‌های جانبی دیگری روی هزینه تمام شده موثر است که اصلا اجازه نمی‌دهد قیمت تمام‌شده با قیمت داخل کشور مطابقت داشته باشد. همان طور که می‌دانید ساحل عاج مثل سایر کشورهای غرب آفریقا عرصه تاخت و تاز خودروهای فرانسوی است و در صد بالایی از بازار در دست رنو و پژو است. در کنار این برندها ما باید شرایط را طوری تنظیم کنیم که بتوانیم در این بازار حضور داشته باشیم.
آقای مهندس در بازارهای صادراتی که حاضر می‌شوید بحث صادرات قطعه را نیز مورد توجه قرار می‌دهید؟
بله ما در هر بازاری که وارد می‌شویم مذاکرات بحث خدمات پس از فروش جزو تعهدات نماینده ماست که در آن کشور خودرو را عرضه می‌کند و الزامات آن باید رعایت شود به همین دلیل در کنار واردات خودرو حتما قطعات را هم باید در نظر بگیرد. به همین جهت در همان محموله نخست صادراتی هم بخشی را به عنوان قطعات حتی به صورت رایگان عرضه می‌کنیم. و قطعا در کشور مبدا تعمیرگاه احداث می‌کنیم با تمام شرایط استاندارد تعمیرگاه‌ها و ارایه خدمات پس از فروش. هر سال هم سیستم رصد بازارها را داریم و سطح رضایت خدمات پس از فروش را چک می‌کنیم.