به گزارش خودرونگاران به نقل از صمت،از سوی دیگر موافقان معتقدند استفادهکنندگان از این امکانات باید بهای آن را بپردازند؛ نه متروسواران و اتوبوسسوارانی که شاید هیچگاه از این بزرگراهها استفاه نکنند. برخی کارشناسان نیز این اقدام را در کشورهای توسعهیافته و در حال توسعه متداول میدانند و آن را تایید میکنند.
براساس برنامه ۵ساله شهرداری تهران، مدیریت شهری موظف شده در زمینه دریافت عوارض تردد از معابر و تونلهای شهری، پیشنهاد خود را در قالب یک لایحه به شورای شهر ارائه کند و آنطور که جعفر تشکریهاشمی، معاون حملونقل و ترافیک شهرداری تهران میگوید، این پیشنهادها در قالب یک لایحه در این معاونت تنظیم و سال گذشته به شورا ارسال شده است. به گفته تشکریهاشمی، در این لایحه تلاش شده در تعیین مبلغ عوارض، مشکلی برای رانندگانی که چند بار در روز از این مسیرها استفاده میکنند، ایجاد نشود.
لایحه پولی شدن تردد در برخی معابر شهری در شورای شهر تهران در نوبت بررسی در صحن علنی قرار دارد و قرار است پولی شدن پل صدر، بزرگراه رسالت و تونل نیایش بررسی شود اما هنوز نگرانیهایی در زمینه سازوکار اجرای این لایحه وجود دارد.
کشاکش موافقان و مخالفان در شورای شهر
در میان اعضای شورای اسلامی شهر تهران، نظرات متفاوتی درباره امکان پولی شدن تردد در برخی معابر شهری وجود دارد. بهعنوان نمونه محسن سرخو در با تاکید بر تحقق عدالت اجتماعی با اجرای این طرح، معتقد است افرادی که از اینگونه بزرگراهها استفاده میکنند، در واقع از بخشی از امکانات حملونقل شهری استفاده میکنند که ممکن است دیگران استفاده نکنند، بنابراین باید هزینههای آن را بپردازند؛ همانطور که استفادهکنندگان از مترو و اتوبوس، هزینه استفاده از این وسایل را میپردازند و این هزینهها هر سال افزایش مییابد. وی بر اینباور است بیانصافی است که هزینه استفاده از معابر پرهزینه شهری را شهروندانی که هر روز هزینه مترو و اتوبوس میدهند، بپردازند. این عضو شورای شهر تهران معتقد است یکی دیگر از اهداف این طرح، گسترش حملونقل عمومی از درآمدهای حاصل از تردد در معابر است.
مهدی چمران، رییس شورای شهر تهران نیز از موافقان این طرح است. وی در اینباره گفت: حدود ۲هزار میلیارد تومان برای ساخت بزرگراه صدر هزینه شده است و این پول را همه مردم شهر دادهاند؛ اما تنها عدهای از آن استفاده میکنند. چمران معتقد است برای تحقق عدالت اجتماعی مردمی که به طور مداوم از این بزرگراه استفاده میکنند باید حق استفاده را بپردازند.
اما این لایحه در سوی دیگر مخالفانی همچون علیرضا دبیر، رییس کمیسیون برنامه و بودجه شورا دارد. او بر اینباور است معابری مانند تونل توحید و رسالت، جایگزینی برای مردم ندارند که اگر نخواستند از آن استفاده کنند، از مسیر مجاور تردد داشته باشند. او همچنین دریافت عوارض از تونل صدر و نیایش را مناسب نمیداند و میگوید: مگر میشود با عوارضی که از مردم گرفتهایم و تونل ساختهایم دوباره از آنها برای تردد پول دریافت کنیم؟ دبیر معتقد است از آنجا که این تونلها را بخش خصوصی نساخته و بهوسیله شهرداری و با پول مردم ساخته شده است دریافت عوارض از آن بیمعناست.
دریافت عوارض بزرگراهی؛ متداول در دنیا
درباره پرداخت هزینه عبور شهروندان از تونلهای شهری در حالی همچنان اما و اگرهایی در شورای شهر وجود دارد که شاهین سهرابپور، کارشناس حملونقل معتقد است این مسئله علاوه بر امریکا و اروپا، در کشورهای آسیایی هم اتفاق افتاده است. او در پاسخ توضیح داد: علاوه بر کشورهای توسعه یافته مانند امریکا، انگلیس و فرانسه که در آن همه پذیرفتهاند که هرکس میخواهد از خودرو استفاده کند، باید هزینه آن را پرداخت کند، در کشورهای در حال توسعه مانند تایلند و امارات نیز در برخی بزرگراهها عوارض دریافت میشود.
او با یادآوری اینکه برای تامین هزینه ساخت و تجهیز مترو، هر روز از استفادهکنندگان هزینه دریافت میشود، گفت: برای معابر این اتفاق نمیافتد، در حالی که استفادهکنندگان از بزرگراهها، باید در بخشی از هزینه ساخت و بهرهبرداری معابر شریک باشند و بیانصافی است از کسانی که خودرو ندارند، بابت بلیت مترو پول دریافت شود اما از کسانی که از بزرگراهها استفاده میکنند، هزینه گرفته نشود. وی ادامه داد: در واقع مجانی بودن بزرگراهها مصداق این است که گفته شود مترو و اتوبوس هم مجانی باشد. این در حالی است که استفادهکننده از خودرو شخصی در مقایسه با استفادهکننده از حملونقل عمومی، سهم بیشتری از زیرساختها را به خود اختصاص میدهد.
به گفته این کارشناس در این میان، همچنین بحث درآمدهای پایدار شهرداری مطرح است. او افزود: در ایران بودجه دولتی بهطور معمول بر نفت متکی بوده و شهرداریها نیز بر فروش تراکم تمرکز دارند و به دنبال راههای دیگری مانند درآمدزایی از معابر و تردد خودروها نبودهاند، این در حالی است که با دریافت این هزینه، میتوان سرمایه لازم برای توسعه حملونقل عمومی را بهدست آورد.
حداقل عوارض؛۳۰۰تومان
آنطور که اطلاعات منتشر شده درباره نرخ عوارض احتمالی تردد از برخی معابر پایتخت نشان میدهد، نرخ پایه عوارض پیشنهادی از سوی شهرداری در این طرح، ۳۰۰تومان است. در لایحه شهرداری تهران، نرخها بر اساس ساعتهای پرتردد و کمتردد پیشنهاد شده و بیشترین نرخ پیشنهادی، ۵۸۰تومان برای پل صدر است. اکنون باید منتظر ماند و دید شورای شهر چه تصمیمی درباره لایحه پولی شدن چند معبر شهری میگیرد و آیا نرخهای پیشنهاد شده به تصویب شورای شهر خواهد رسید یا خیر.