به گزارش خودرونگاران به نقل از صمت، بورس، محلی امن برای سرمایهگذاری است و با توجه به تضمینهایی که از عرضهکننده یک محصول گرفته میشود، خریدار اوراق از تحویل به موقع کالا و خرید با قیمتی واقعی اطمینانخاطر دارد.
در حالحاضر شرکت خودروسازی سایپا تصمیم دارد از طریق عرضه اوراق سلف موازی وارد بورس کالا شده و از این راه به منابع مالی دست یابد. بهطور معمول در بورس کالا مواد اولیه خرید و فروش میشود و اکنون که خودروسازان تصمیم به پیشفروش محصولات خود در این مرکز گرفتهاند، از آنجایی که قرار بر این است تا محصولی کامل ارائه شود، این روش با اما و اگرهای بسیاری روبهرو بوده که البته کارشناسان بورس کالا میگویند مقدمات اجرایی شدن آن فراهم شده است.
تغییر سازمان فروش
به گفته محمدمهدی رفیعی، مدیر واحد کالا و انرژی یک کارگزاری بورس اگر قرار است برای کالایی اوراق سلف صادر شود، آن کالا ابتدا باید به صورت فیزیکی در بورس معامله شده باشد. وی با تاکید بر این مسئله که اوراق سلف یکی از روشهای تامین مالی در بورس است اظهار میکند: اینکه پیشفروش خودرو در بورس کالا امکانپذیر است یا خیر مانند هر کالای دیگری اگر مشتریان مشخص و تعریف شدهای داشته باشد، امکانپذیر خواهد بود. از آنجایی که تاکنون پیشفروش خودرو در بورس کالا اتفاق نیفتاده، روش آن نیاز به تعریف دارد. به گفته رفیعی، نمایندگیهای فروش یا مردم عادی، خریداران خودرو در بورس کالا را تشکیل میدهند و با این حالت تنها سازمان فروش تغییر میکند. اگر خریداری کالایی از بورس کالا بخرد و محصول موردنظر سر موعد تحویل داده نشود یا کالا دچار اشکال باشد، باید این امکان برای خریدار به وجوداید تا بتواند از عرضهکننده شکایت کند. اگر خودروساز نیز خودرو را در زمان تعیین شده تحویل ندهد باید جریمه شود. به عبارت دیگر متولی و مجری این امر بورس کالاست و از ابزارهای خود استفاده میکند. خریدار با اطمینان از بورس کالا اقدام به خرید محصول میکند، بنابراین به گفته این کارشناس برای آنکه فروشنده به تعهدات خود عمل کند باید در بورس کالا وثیقه بگذارد. همانطور که بیشتر اشاره شد ابتدا باید کالایی عرضه شود تا براساس آن بتوان اوراق سلف عرضه کرد و به دیگر سخن عرضه این اوراق برای محصولی خاص به شرط داشتن پیشینه معامله محقق خواهد شد. به باور رفیعی، بدون پیشینه معامله، کسی اجازه ندارد در بورس کالا از طریق اوراق سلف اقدام به تامین مالی کند. از آنجایی که خودرو این پیشینه را ندارد ابتدا باید در مسیر پذیرش بورس کالا قرار گیرد و تعاریف استانداردی از محصول ارائه دهد و همچنین ویژگیهای محصول مشخص باشد تا براساس آن برای خریدار پذیرش شود و در ادامه بورس کالا به عرصه بیاید.
بیتردید تصمیم به اجرای یک روش فروش برای هر محصول، رعایت حقوق تولیدکننده و مصرفکننده در اولویت قرار دارد. با این توضیحات اکنون این پرسش مطرح میشود که پیشفروش خودرو در بورس کالا چه مزیتهایی برای مصرفکننده به همراه دارد. علاوه بر مزیتهای پیشفروش خودرو در بورس کالا و عرضه اوراق سلف موازی که به آن اشاره شد، این روش تامین مالی برای خودروسازان فایدههای دیگری نیز در خود نهفته است. استاد اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی اعتقاد دارد انتشار اوراق سلف خودرو برای خودروسازان برنامههای آتی آنها را به صورت شفاف اعلام میکند.
امرالله امینی به سنا گفته است: انتشار اوراق سلف خودرو در بورس کالای ایران که به منظور تامین منابع مالی خودروسازان منتشر خواهد شد، بسیار کارآمد است؛ این ابزارهای مالی لازمه اقتصاد پویا است و میتوان با اجرای درست این طرحها به تامین مالی و تکمیل طرحهای توسعهای خودروسازان کمک کرد. به گفته این استاد دانشگاه شنیده شده که قرار است اوراق سلف خودرو ابتدا با انتشار اوراق پراید شرکت سایپا آغاز به کار کند که بهطور حتم به مرور زمان امکان انتشار اوراق سلف روی سایر خودروها نیز فراهم خواهد شد؛ در مجموع میتوان گفت که انتشار اوراق سلف خودرو در بورس کالا میتواند بهترین روش برای رفع مشکل نقدینگی خودروسازان باشد. اگرچه پیشینه اینگونه معامله در ایران وجود ندارد اما کارشناسان به عاقبت آن امیدوار هستند. در این شرایط امید میرود خودروسازان با دستیابی به روشهای نوین تامین مالی، بهترین تصمیمها را برای مصرف این سرمایهها اتخاذ کنند.