به گزارش خودرونگاران به نقل از صمت ، در نگاه عموم جامعه، چینی‌ها به تولید خودروهای بی‌کیفیت در ایران متهم هستند و از سویی بازار خودروهای ارزان‌قیمت داخل سال‌هاست که با عرضه محصولات قدیمی، تنوع کمی در خودروهای جدید و روزآمد دارد اما در این میان محسن صالحی‌نیا، معاون وزیر صنعت، معدن و تجارت به تازگی اظهار کرده می‌توانیم در تولید خودروهای زیر ۵۰میلیون تومان، با چینی‌ها موفق‌تر عمل کنیم، البته به شرطی که تنها مونتاژکاری انجام ندهیم! در شرایط فعلی که نوک پیکان اتهام تولید خودروهای بی‌کیفیت به سمت چینی‌ها نشانه رفته و مشتریان ایرانی ترجیح می‌دهند خودروهای با کیفیت اروپایی، ژاپنی یا کره‌ای قیمت‌مناسب به بازار تزریق شود، این پرسش به میان می‌آید که آیا چینی‌ها از تولید خودرو ارزان باکیفیت سربلند بیرون آمده‌اند که باز هم سهمی از این بازار به آنها تعلق گیرد؟
براساس مطالعات بازار خودرو امروز، امسال خودروهای سواری چینی ۱۰ درصد تولید خودرو در کشور را به خود اختصاص داده‌اند که در این بین مدیران خودرو، کرمان موتور، سایپا (چانگان، برلیانس، زوتی)، ایران‌خودرو (هایما، دانگ فنگ) از این ۱۰درصد سهم برده‌اند.
چینی‌ها بازار صادراتی ندارند
در ارتباط با ارائه محصول باکیفیت و مشتری‌پسند زیر ۵۰میلیون تومان به بازار ایران، عضو هیات علمی دانشگاه قزوین معتقد است، دولت می‌تواند برای خودروهایی که بین ۸ تا ۱۰هزار یورو قیمت دارند، تعرفه گمرکی مناسبی درنظر بگیرد تا این خودروها با قیمتی قابل قبول به‌دست مشتریان برسد و این رویه بهتر از تولید یا واردات خودروهای چینی زیر ۵۰میلیون تومان در ایران است.
محمد فرهانیان در گفت‌وگو با صمت با انتقاد از تولید خودروهای ارزان چینی در کشور اظهار کرد: هنگامی‌که مصرف‌کننده‌ای خودرو چینی خریداری می‌کند، اگرچه ابتدا هزینه کمتری می‌پردازد اما پس از خرید چند برابر هزینه اولیه برای خدمات پس از فروش، استهلاک، تعویض قطعه و... پرداخت می‌کند، هزینه‌ای که بین۳۰ تا ۴۰درصد قیمت خرید خودرو است. اگر مشتری این هزینه را در قیمت اولیه محاسبه کند، به طور قطع می‌تواند خودرو باکیفیت‌تر ژاپنی یا کره‌ای خریداری کند. به باور معاون خدمات پس از فروش شرکت «ستاره ایران»، در حال‌حاضر با تعرفه کنونی نیز می‌توان خودروهای ارزان‌قیمت فیات و فولکس واگن را وارد کشور کرد. علاوه بر آن امکان واردات خودروهای ژاپنی زیر ۵۰ میلیون تومان نیز وجود دارد. نگاهی به خدمات پس از فروش نشان می‌دهد خودروهای چینی در ۳سال نخست خرید نزدیک به ۳۰درصد از هزینه اولیه خرید را به مشتری تحمیل می‌کنند. علاوه بر آن این خودروها عمری زیر ۵ سال دارند. وی معتقد است اگر مسئولان برای تولید مشترک خودروهای زیر ۵۰میلیون تومان برنامه‌ای ندارند، به جای واردات خودروهای چینی برای پر کردن خلأ بازار، باید به سمت کاهش تعرفه خودروهای خارجی روی آورده و خودروهای چینی را از فهرست واردات حذف کنند. براساس سخنان فرهانیان، خودروهای چینی موجود در کشور شاهد این ادعاست که بیشتر مصرف‌کنندگان خودروهای چینی به دلیل عمر کوتاه قطعات و خدمات پس از فروش نامناسب از خرید خود راضی نیستند. خودروهای چینی بازار صادراتی ندارد و در این بین ایران بزرگترین بازار صادراتی خودروهای این کشور است. بنابراین این پرسش مطرح می‌شود که چرا امکان صادرات خودروهای چینی به بازارهای امریکا و اروپا وجود ندارد. عضو هیات علمی دانشگاه قزوین با اشاره به دلیل عرضه خودروهای ارزان‌قیمت چینی به بازار ایران ادامه داد: خودروهای چینی به راحتی وارد ایران می‌شود که دلیل آن به تعرفه بالای واردات خودرو باز می‌شود که این خودروسازان با واردات قطعات از آن مستثنا می‌شوند و تعرفه واردات نمی‌پردازد. اگر تعرفه واردات خودرو به ۱۵ درصد برسد، خودروهای چینی در ایران فروش نخواهد داشت و ناچار به کاهش قیمت بسیاری از محصولات خود خواهد شد. وی به این پرسش که آیا خودروسازان چینی خودرو باکیفیت زیر ۵۰میلیون تومان نیز تولید می‌کنند، اینگونه پاسخ داد: هر بهایی که بپردازیم به همان اندازه از خودروساز کیفیت دریافت می‌کنیم. این قاعده برای خودروهای چینی نیز مصداق دارد به گونه‌ای که خودروسازان چینی محصولات باکیفیتی دارند اما به دلیل قیمت بالا امکان رقابت در بازارهای جهانی برای آنها وجود ندارد زیرا مصرف‌کنندگان ترجیح می‌دهند در یک رده قیمتی مشخص بین یک خودرو چینی و محصول خودروسازی صاحب نشان، خودرویی که نشان آن محبوب‌تر است را انتخاب کنند.
استفاده از توان متخصصان داخلی برای خودروهای ارزان
خودروسازان چینی اگرچه در دوران تحریم یار شفیق خودروسازان داخلی به حساب می‌آیند اما در این مدت پرونده درخشانی از خود به جا نگذاشته‌اند. این خودروسازان با ارائه خودروهای بی‌کیفیت و خدمات پس از فروش گران، موردتایید مشتریان ایرانی نیستند و به نظر می‌رسد در شرایط به وجود آمده در دوران پسابرجام، گزینه‌های خارجی بهتری برای ورود به بازار زیر ۵۰میلیون تومان ایران مانند فیات، خودروهای کره‌ای و... وجود دارد. استاد دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی شریف از جمله کارشناسانی است که به فعالیت چینی‌ها در صنعت خودرو کشور انتقاد دارد.
محمدتقی احمدیان در گفت‌وگو با صمت پیشنهاد داد: به جای استفاده از دانش چینی‌ها برای بازار خودروهای زیر ۵۰میلیون تومان باید از توان متخصصان داخلی بهره برد. در حال‌حاضر مهندسان بسیاری خوبی در کشور حضور دارند که می‌توانند برای این بازار خودرو تعریف کنند. از سوی دیگر به جای خودروسازان چینی بهتر است به سمت همکاری مشترک با خودروسازان خارجی معتبر از جمله کره‌ای‌ها، ژاپنی‌ها و اروپایی‌ها گام برداریم. وی افزود: ۵۰میلیون تومان معادل حدود ۱۷هزار دلار می‌شود؛ خودروهای خارجی مختلفی در این رده قیمتی وجود دارد که می‌توان در همکاری مشترک به تولید آنها همت گماشت. راهکار دیگر تعریف تعرفه صحیح برای واردات خودروهای زیر ۵۰میلیون تومان است تا مشتریان ایرانی با قیمت مناسبی این خودروها را تهیه کنند. براساس این گزارش خودروهای چینی سهمی ۱۰درصدی از تولید خودرو در کشور دارند و با توجه به سابقه خدشه‌دار این خودروسازان در کشور، سهم این صنعتگران باید کاهش یابد، در این شرایط اگر قرار باشد این خودروسازان به بخش تولید خودروهای ارزان در کشور ورود پیدا کنند و رویه گذشته خود را ادامه دهند، به‌طور قطع نارضایتی مردم به ویژه قشر متوسط جامعه که حدود ۸۰درصد، از خودروهای زیر ۵۰میلیون تومان استفاده می‌کنند، افزایش خواهد یافت و صنعت گامی رو به عقب برخواهد داشت.